سرنگ گاواژ یا لوله NG (Nasogastric Tube) یک وسیله پزشکی است که برای مصرف در حوزه پزشکی و مراقبت از بیماران به کار می‌رود. این لوله از طریق بینی (نازو) وارد معده (گاستر) بیمار می‌شود. سرنگ گاواژ معمولاً از لوله ای نازک و انعطاف‌پذیر تشکیل شده است که از مواد پلاستیکی یا سیلیکون ساخته می‌شود.
انواع سرنگ گاواژ
سرنگ گاواژ، به عنوان یک وسیله پزشکی برای تغذیه و درمان بیمارانی که نیاز به تزریق تغذیه مایع یا دارو به معده دارند، در انواع مختلفی در دسترس است. دو نوع رایج از سرنگ گاواژ عبارتند از:
- سرنگ گاواژ تک لومن:
- این نوع سرنگ گاواژ دارای یک لوله تکی است که از مواد انعطاف‌پذیر مانند پلاستیک یا سیلیکون ساخته می‌شود.
- تک لومن به طور اصلی برای تغذیه مایعات و تزریق داروها به معده بیماران استفاده می‌شود.
- این سرنگ اغلب در مواردی مانند تغذیه مصنوعی نوزادان یا تزریق داروهایی که نیاز به جذب مستقیم در معده دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سرنگ گاواژ دو لومن:
- این نوع سرنگ گاواژ دارای دو لوله متصل به یک پدال دوگانه است.
- یکی از لوله‌ها برای تغذیه و داروها به معده منتقل می‌کند، و لوله دیگر برای جذب مایعات معده به کار می‌رود.
- سرنگ گاواژ دو لومن به کمک پزشکان در تشخیص و درمان برخی از مشکلات گوارشی مانند خونریزی از معده (به عنوان مثال در موارد زخم معده) نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
موارد استفاده از سرنگ گاواژ
سرنگ گاواژ (Nasogastric Tube) در موارد مختلف در علوم پزشکی و مراقبت از بیماران استفاده می‌شود. این وسیله به کمک پزشکان و تیم‌های درمانی در انجام تشخیص، درمان، و مراقبت از بیماران می‌آید. در زیر، موارد استفاده از سرنگ گاواژ را به طور کامل توضیح داده‌ایم:
- تغذیه مصنوعی نوزادان و کودکان: سرنگ گاواژ معمولاً برای تغذیه مایعات و تغذیه مصنوعی نوزادان و کودکانی که نیاز به حمایت تغذیه‌ای دارند و قادر به مکمل کردن تغذیه خود نیستند، استفاده می‌شود. این موارد معمولاً شامل نوزادان زیر وزن یا کودکان با مشکلات تغذیه‌ای خاص می‌شوند.
- تغذیه بیماران بستری: برخی از بیماران که نمی‌توانند از دهان غذا بخورند یا نیاز به تغذیه مصنوعی دارند (مثلاً در مواقع بستری در بیمارستان)، از سرنگ گاواژ برای تزریق تغذیه مایع و داروها به معده خود استفاده می‌کنند. این موارد شامل بیماران با مشکلات گوارشی، جراحی بعد از عمل جراحی یا کسانی که نیاز به مراقبت معتبر دارند، می‌شوند.
- اخذ نمونه‌های معده: در برخی موارد تشخیصی، پزشکان برای اخذ نمونه‌های معده یا معاینه ترکیبات معده نیاز به دسترسی مستقیم به معده دارند. این کار با استفاده از سرنگ گاواژ انجام می‌شود.
- تخلیه معده: در مواردی که معده باید تخلیه شود (مثلاً برای خنک کردن معده بیمار قبل از جراحی)، سرنگ گاواژ برای این منظور استفاده می‌شود.
- مصرف داروها: در مواقعی که بیمار به دلیل مشکلات جدی گوارشی قادر به بلعیدن داروها نیست، داروها از طریق سرنگ گاواژ به معده تزریق می‌شوند.
- کاهش استفراغ: در مواردی که بیماران تمایل به استفراغ دارند (مثلاً پس از جراحی)، سرنگ گاواژ به منظور کاهش استفراغ مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- موارد اورژانسی: در برخی موارد اورژانسی مانند حادثه‌هایی که نیاز به تخلیه معده دارند، سرنگ گاواژ ممکن است برای خنک کردن معده یا از بین بردن مواد زیان‌آور مصرف شود.
سرنگ گاواژ کودکان
سرنگ گاواژ (Nasogastric Tube) در کودکان به منظور تغذیه و مراقبت پزشکی استفاده می‌شود و در موارد خاص می‌تواند به نجات جان کودکان کمک کند. در زیر، اطلاعات کاملی در مورد سرنگ گاواژ کودکان ارائه شده است:
- استفاده در تغذیه مصنوعی نوزادان و کودکان: یکی از کاربردهای اصلی سرنگ گاواژ در کودکان، تغذیه مصنوعی نوزادان و کودکان است. در مواقعی که کودک نمی‌تواند به طور طبیعی از دهان خوراکی بخورد، به کمک این وسیله می‌توان تغذیه مایعاتی مانند شیر مادر مصنوعی یا مایعات تغذیه‌ای به کودک تزریق کرد.
- تغذیه در موارد بیماریهای گوارشی: در مواردی که کودکان مبتلا به بیماریهای گوارشی هستند و نیاز به مراقبت و تغذیه خاص دارند، سرنگ گاواژ می‌تواند از طریق وارد کردن مایعات تغذیه‌ای به معده کمک کند. مثلاً در مواقع اسهال شدید، کودکان ممکن است از این روش برای جبران مایعات از دست رفته استفاده کنند.
- تخلیه معده: در برخی موارد، کودکان نیاز به تخلیه معده دارند. این می‌تواند در موارد مرتبط با ناهضمی بودن یا معاینات تشخیصی به کار گرفته شود.
- تزریق داروها: وقتی که کودک نمی‌تواند داروها را از طریق دهان مصرف کند، سرنگ گاواژ می‌تواند به منظور تزریق داروها به معده مورد استفاده قرار گیرد.
- کاهش استفراغ: در برخی مواقع که کودک دارای مشکلات تشنجی یا استفراغ مکرر است، سرنگ گاواژ می‌تواند به منظور کاهش استفراغ و تخلیه محتوای معده استفاده شود.
- مراقبت از کودکان بستری در بیمارستان: در مواردی که کودکان بستری در بیمارستان هستند و نیاز به تغذیه مصنوعی دارند، سرنگ گاواژ معمولاً در تیم‌های پزشکی و پرستاری برای مراقبت از آنان به کار می‌رود.
عوارض استفاده از سرنگ گاواژ
استفاده از سرنگ گاواژ (Nasogastric Tube) در مراقبت از بیماران ممکن است به عوارضی منجر شود. این عوارض ممکن است در موارد مختلف و با توجه به شرایط بیمار و نحوه استفاده از سرنگ رخ دهند. در زیر، عوارض شایع استفاده از سرنگ گاواژ را برای شما توضیح داده‌ام:
- تحریک و التهاب نازوفرنژیال: وقتی که سرنگ گاواژ از طریق بینی وارد نازوفرنژیال (منطقه بین بینی و گلو) می‌شود، ممکن است باعث تحریک و التهاب این منطقه شود. این ممکن است با علائمی مانند درد، سوزش، گرفتگی، و التهاب حلق همراه باشد.
- احتمال اختناق: در مواقعی که سرنگ گاواژ به طور نادرست وارد گلو و تنفسی بیمار شود، احتمال اختناق و بروز مشکلات تنفسی افزایش می‌یابد. بنابراین، نصب و استفاده از سرنگ باید توسط فرد متخصص با دقت انجام شود.
- ترشحات نازال و خونریزی نازال: استفاده از سرنگ گاواژ ممکن است منجر به ترشحات بینی یا حتی خونریزی نازال شود، به خصوص اگر سرنگ به طور نادرست نصب شود یا در مواردی که بیمار دارای مشکلات نازی باشد.
- عفونت: در صورتی که سرنگ گاواژ به طور نادرست نصب شود یا در مدت زمان طولانی در بدن بیمار باقی بماند، ممکن است به عفونت‌های نازی، گلویی، یا حتی عفونت‌های جلدی منجر شود.
- انسداد یا انحراف سرنگ: سرنگ گاواژ ممکن است در دستگاه گوارشی بیمار انسداد یا انحراف کند، که می‌تواند باعث مشکلات معده یا معاینه نمونه معده شود.
- اضطراب و ناراحتی بیمار: برخی از بیماران احساس اضطراب، نفس‌گیری ناشی از سرنگ گاواژ را تجربه می‌کنند که می‌تواند به ناراحتی آن‌ها منجر شود.
