اسپکتروفتومتر یکی از کاربردی ترین تجهیزات آزمایشگاهی به شمار می آید. این دستگاه در واقع نوعی طیف سنج می باشد و از آن در انجام بسیاری از پژوهش های علمی استفاده میشود. کاربرد دستگاه اسپکتروفتومتر به صورت تخصصی، در انجام واکنش های رنگ سنجی و اندازه گیری کدورت یا غلظت مایعات می باشد.در اختیار داشتن این دستگاه، برای انجام اکثر آزمایش های زیستی و شیمیایی امری ضروری است، به گونه ای که اندازه گیری بسیاری از پارامترهای آزمایشگاهی بدون وجود آن امکان پذیر نمی باشد.

اهمیت وجود این دستگاه در آزمایشگاه سبب شده، تا خرید اسپکتروفتومتر در اولویت کار اکثر آزمایشگاه ها قرار گیرد. این دستگاه کاربردها و قابلیت های متنوعی دارد به گونه ای که، از اسپکتروفتومتر آزمایشگاهی در اندازه گیری های بسیار حساسی چون؛ تعیین غلظت ژنوم نیز استفاده میشود. از این رو به سبب اهمیت و نقش این دستگاه در پژوهش تحقیقاتی و علمی، در ادامه با ساختار دستگاه اسپکتروفتومتر و نحوه ی عملکرد آن آشنا خواهیم شد.

آشنایی با دستگاه اسپکتروفتومتر و ساز و کار آن

اسپکتروفتومتر در واقع میزان نور عبوری از نمونه را به شکل تابعی از طول موج می سنجد. به عبارت دیگر ساز و کار این دستگاه به گونه ای است که، برهمکنش میان نور با ماده را مورد سنجش قرار می دهد. این دستگاهاز دو منبع نور برای انجام رنگ سنجی بهره می برد. این دو منبع شامل؛ لامپ دوتریم جهت تامین نور فرابنفش و لامپ هالوژنی تنگستن، جهت تامین گستره ی نور ی مرئی می باشند. در حقیقت این دستگاه به منظور انجام روش اسپکتروفتومتری برای مایعات تعبیه شده است اما، قابلیت سنجش و بررسی گازها و مواد جامد شفاف را نیز دارا می باشد.

اسپکتروفتومتر آزمایشگاهی در محدوده ی طول موج ۱۹۰ تا ۱۱۰۰ نانومتر کار میکند. همچنین این دستگاه قادر به اندازه گیری طول موج های تکی و طیف های روبشی نیز می باشد. دقت اندازه گیری بالای این دستگاه سبب شده تا بتواند، حتی مقادیر و غلظت های بسیار اندک را نیز اندازه گیری کند. از این رو میتوان، یکی از با اهمیت ترین موارد کاربرد دستگاه اسپکتروفتومتر را در اندازه گیری غلظت مولکولهایی چون؛RNA و DNA دانست. از این روست که این دستگاه نه تنها در آزمایشگاهای شیمی بلکه، در آزمایشگاه های زیست شناسی و ژنتیک نیز یافت میشود.

نمایشگر دستگاه اسپکتروفتومتر

نمایشگر در واقع خارجی ترین بخش یک اسپکتروفتومتر آزمایشگاهی می باشد. این جز در واقع میزان انرژی الکتریکی دریافتی از آشکارساز را تفسیر و به شکل داده هایی قابل درک نمایش می دهد. نمایشگر معمولاً داده ها را به صورت اعداد یا نمودارهایی که نشانگر شدت جذب نور هستند، نشان می دهد.

نکات مورد توجه به هنگام خرید اسپکتروفتومتر و کار با آن

• با توجه به آنکه اندازه گیری های انجام شده با این دستگاه از حساسیت بالایی برخوردارند، باید به هنگام خرید اسپکتروفتومتر از سالم بودن و دقت دستگاه اطمینان حاصل کنید.
• جهت اطمینان از خرید کالای اصل و با کیفیت، این دستگاه را از مراجع معتبری چون؛ تجهیزات پزشکی وینکل پلاس تهیه کنید.
• دستگاهرا در سطحی صاف و بدون شیب قرار داده و از دستگاههای تولید کننده امواج الکتریکی و الکترومغناطیس دور نگه دارید.
• پس از روشن کردن دستگاه کمی صبر کنید تا به تعادل حرارتی و الکتریکی برسد، سپس از آن استفاده نمایید.
• از ریختن مایع در محفظه ی نگهداری نمونه خودداری کنید، تا در اندازه گیری خطا ایجاد نشود.