علت تنبلی تخمدان و راههای درمان آن!

تنبلی تخمدان

یکی از دلایل ناباروری در زنان، تنبلی تخمدان می‌باشد. داروهای هورمونی یکی از روش‌های درمانی هستند که به وسیله‌ی افزایش تخمک گذاری به زنان کمک می‌کنند. اما بسیاری از محرک‌های طبیعی وجود دارند که می توانند عمل هورمون‌ها را تنظیم کنند و تخمک‌گذاری زنان و در نتیجه احتمال باروری را افزایش دهند. تنبلی تخمدان بیشتر در خانم‌های کمتر از 40 سال اتفاق می‌افتد. یکی از علل مهم در تنبلی تخمدان، کاهش هورمون استروژن یا پروژسترون در خانم‌ها می‌باشد.
افزایش وزن نیز در عدم تخمک‌گذاری مؤثر می‌باشد، زیرا این عارضه منجر به انباشت چربی در اطراف تخمدان می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود که خانم‌ها به منظور بارداری ، وزن خود را با برخی از تمرین‌های ورزشی کاهش دهند.

علت تنبلی تخمدان

در حال حاضر، هیچ علت شناخته شده‌ای برای تنبلی تخمدان در دست نیست. بااین‌حال، بین این سندرم با ژنتیک، انسولین اضافی و التهاب با درجه پایین ارتباط مشخصی وجود دارد؛ اما علت دقیق این سندرم شناخته شده نیست. تشخیص و درمان به‌موقع تنبلی تخمدان، بسیار مهم است.

برای مطالعه مقاله علایم آندومتریوز و راههای درمان! کلیک کنید.

اختلال ژنتیکی

تصور می‌شود PCOS دارای خواستگاه ژنتیکی است. به‌طوری‌که احتمال ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک در کسانی که مادر یا خواهرشان مبتلا به این سندرم بوده است، بیشتر است تا سایر بستگان و این پیوند خانوادگی عامل اصلی خطر تنبلی تخمدان محسوب می‌شود.

قند

منبع اصلی انرژی بدن گلوکز است که میزان آن در بدن، توسط انسولین ترشح شده از پانکراس تنظیم می‌شود. در این میان فرد مبتلا به مقاومت به انسولین قادر به استفاده مؤثر از انسولین نیست که این امر باعث می‌شود که پانکراس برای تأمین نیازهای بدن، بیش از حد انسولین ترشح کند.

تصور می‌شود انسولین اضافی به دلیل تأثیر بر تولید آندروژن، بر توانایی زنان در تخمک‌گذاری تأثیر می‌گذارد. تحقیقات نشان می‌دهد که زنان مبتلا به PCOS، دارای التهاب با درجه پایین هستند که تخمدان‌های پلی‌کیستیک را برای تولید آندروژن تحریک می‌کند.

انواع تنبلی تخمدان

۴ نوع تنبلی تخمدان یا PCOS وجود دارد:

در این قسمت به انواع مختلف PCOS خواهیم پرداخت. چهار نوع تنبلی تخمدان عبارت‌اند از:

1. PCOS مقاوم به انسولین
2. تنبلی تخمدان التهابی
3. PCOS با علت پنهان
4. بیماری سندروم پلی کیستیک ناشی از قرص

علائم تنبلی تخمدان

مهم ترین علائم و نشانه های تنبلی تخمدان شامل موارد زیر می شود:

• تغییرات خلق و خو
• تخمدان پلی کیستیک
• کیست تخمدان
• کسالت، سستی و مشکلات خواب
• مشکلات بارداری و تخمک گذاری مرتب
• ریزش مو
• پوست چرب
• بروز آکنه و جوش های ریز صورت
• مستعد به بیماری دیابت و فشار خون بالا، به دلیل نوسانات وزنی
• افزایش هورمون تستوسترون
• رشد موی زائد، خشن و تیره در برخی نواحی خاص بدن از جمله: لب، چانه، اطراف ناف، ران ها، جناغ سینه و…
• دوره های نامنظم قاعدگی
• اختلال و ناهنجاری در بارداری
• گرگرفتگی و سردرد
• تعرق شبانه
• خشکی واژن
• خشک و کم سو شدن چشم ها
• تحریک پذیری یا عدم تمرکز
• کاهش میل جنسی

چه تغییرات هورمونی در افراد مبتلا به تنبلی تخمدان وجود دارد؟

افزایش هورمونهای آندروژنی

افزایش هورمونهای التهابی

افزایش مقاومت بدن به انسولین و

افزایش سطح انسولین

تشخیص تنبلی تخمدان

اگر سن بیمار کمتر از 40 سال و چرخه قاعدگی 3 ماه یا بیشتر قطع شده باشد، توصیه می‌شود برای انجام پاره ای از آزمایشات حتی اگر به منظور حاملگی نباشد، به متخصص زنان  مراجعه نماید. تنبلی تخمدان ممکن است زنان را در معرض پوکی استخوان و بیماری های قلبی در جوانی قرار دهد، توصیه های پزشکی نباید نادیده گرفته شود.
تشخیص تنبلی تخمدان با موارد زیر انجام می شود. از جمله:
• ارزیابی و اندازه گیری هورمون ها که تا حد قابل توجهی تنبلی تخمدان را نشان می‌دهد.
• تجزیه و تحلیل کروموزوم‌ها برای اطمینان از اینکه هیچ نقص ژنتیکی وجود ندارد.
• تشخیص از طریق بررسی آنتی‌بادی‌ها در بدن بیمار نیز صورت می‌گیرد.
• برخی جهش های ژنتیکی مرتبط با تنبلی تخمدان ها، نیز در تشخیص این عارضه کمک بسیاری می کند.

برای مطالعه مقاله زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین! کلیک کنید.

روش های درمان تنبلی تخمدان

برای درمان این مشکل راه های مختلفی پیشنهاد میشود که پزشک با توجه به شرایط بیمار یکی یا مجموعه ای از درمان ها را به کار میگیرد.خوب است بدانید که که مهمترین و اصلی ترین عامل اختلال در عملکرد تخمدان بیماری pco یا تخمدان پلی کیستیک است که روند درمان PCO حداقل ۶ ماه تا ۱ سال است .

۱٫تغییر سبک زندگی

همان طور که گفته شد افرادی که این مشکل را دارند اغلب اضافه وزن دارند و این قضیه ثایت شده است که کاهش وزن در روند درمان بسیار زیاد موثر است. اگر به تنبلی تخمدان مبتلا هستید و اضافه وزن دارید، کاهش وزن و پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند برخی از علائم شما را بهبود بخشد.فراموش نکنید که ورزش کردن و ترک سیگار و داشتن ساعات خواب مناسب و کافی در کاهش علائم و سرعت رفع مشکل مؤثر هستند.نقش کاهش استرس را هم نباید در سیر درمان نادیده گرفت،سعی کنید از عوامل و محیط هایی که باعث تنش و ایجاد استرس در شما میشود دوری کنید.

۲٫دارو درمانی

تجویز داروهای جلوگیری از بارداری مثل ال دی یا سیپروترون کامپاند (دیان) برای تنظیم سیکل های قاعدگی بسیار رایج و موثر است.شروع دارو از روز پنجم قاعدگی به مدت ۲۱ شب وبعد از تمام شدن هربسته ۷روز دارو نمی خورید و از روز ۸ بسته بعدی را آغاز میکنید .

متفورمین این دارو در شرایطی که فرد اضافه وزن دارد و شواهدی دال بر بالا بودن قند خون وجود داشته باشد تجویز میشود.

اگر بیمار دارای مشکلات تیروئیدی باشد و یا دارای مشکلات غددی باشد ،در این صورت حتما باید به یک پزشک متخصص غدد مراجعه کند و داروی مرتبط با این مشکل را دریافت کند.

داروهای مخصوص باروری می‌توانند تخمک‌گذاری را در بیمارانی که می‌خواهند باردار شوند، تحریک کنند. از جمله این داروها کلومیفن است که به صورت خوراکی مصرف می‌شود و یا گنادوتروپین‌هایی مانند هورمون محرک فولیکول (FSH) و یا هورمون ایجادکننده جسم زرد در تخمدان (LH)، که به صورتی تزریقی مصرف می‌شوند.

داروهای ضد چاقی هم ممکن است برای بیماران با اضافه وزن شدید تجویز شود.

ممکن است داروهایی برای کاهش رشد بیش از حد موها تجویز شوند که زنان باردار نباید این داروها را مصرف کنند.

۳٫عمل جراحی

در صورتیکه بیمار قصد بارداری داشته باشد و داروهای ا باروری اثری نداشتند، گاهی اوقات عمل جراحی روی تخمدان‌ها انجام می‌شود تا احتمال تخمک‌گذاری افزایش یابد. در یکی از انواع عمل‌های جراحی، تخمدان‌ها با استفاده از یک سوزن کوچکی که حامل جریان الکتریکی است سوراخ می‌شوند؛ این فرایند که با نام حفاری تخمدان‌ها شناخته می‌شود با کاهش سطح آندروژن می‌تواند باعث عمل تخمک‌گذاری شود. در عمل جراحی لاپاراسکوپی، برش‌های کوچکی روی شکم ایجاد می‌شوند و با استفاده از یک دوربین کوچک، اندام‌های درون لگن قابل‌ مشاهده می‌شوند. اکثر زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، با طی کردن فرایند درمان می‌توانند باردار شوند.سایر روش‌های جراحی عبارتند از: اوفورکتومی (برداشتن یکی از تخمدان‌ها)، آسپیریشن کیست.

افراد مبتلا به تنبلی تخمدان چه غذاهایی را کمتر استفاده کنند؟

1- مواد غذایی حاوی گلوتن مانند پاستا، ماکارانی، نان تهیه شده از آرد سفید، نان باگت، دونات، پیراشکی و غلات صبحانه، چیپس، برنج هندی و لبنیات

2- شیرینی و شکر

3- مواد غذایی فراوری شده مانند بیکن، غذاهای سرخ شده ، غذاهای آماده، سوسیس و کالباس

4- چربی های التهاب زا مانند روغن کانولا، روغن ذرت، روغن سویا، روغن آفتاب گردان، سس مایونز

5- نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه، انرژی زا، آب میوه های صنعتی

کمبود چه بیماری هایی سبب PCO میشود؟

فولیک اسید،

B 12 ،

منزیم،

زینک،

ویتامین D

مکمل های مفید برای بیماران مبتلا به PCO یا تنبلی تخمدان

زینک : مقدار لازم 15 تا 30 میلی گرم مفید در بهبود آکنه و جوش صورت کاهش آندروژن (هورمون های مردانه در زنان) بهبود هیرسوتیسم (پرمویی) بهبود تخمک گذاری و باروری کاهش ریزش مو بهبود قند خون و مقاومت به انسولین کاهش التهاب

اینوزیتون: 2 تا 4 گرم بهبود واضح تخمک گذاری بهبود مقاومت به انسولین کاهش التهاب کاهش اندوژن ها (هورمون های مردانه در زنان) کاهش استرس و اضطراب در زنان

منیزیم : 300 میلی گرم کاهش استرس کاهش مقاومت به انسولین بهبود خلق و خواب کاهش التهاب

عوارض تنبلی تخمدان

در صورت ابتلا به این بیماری بهتر است که حتما به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و درمان را انجام دهید، در صورت که درمان تنبلی تخمدان صورت نگیرد ممکن است با مشکلاتی مانند مواردی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم رو به رو شوید: ناباروی یکی از مشکلاتی است که بدلیل تنبلی تخمدان در تخمک گذاری ایجاد می شود و ممکن است که فرد در بارداری ناتوان شود. همچنین مشکلاتی مانند اختلالات روحی و روانی،مشکلات تنفسی در خواب و … نیز از دیگر عوارض تنبلی تخمدان هستند.

اثر منفی استرس بر تنبلی تخمدان

استرس باعث افزایش میزان کورتیزول، دی هیدروآندروستون و آدرنالین خون میشود که ترکیب این هورمون ها روی سطح انسولین خون اثر میگذارد و باعث افزایش مقاومت بدن به انسولین میشود که خودش باعث تشدید PCO میشود. هنگامی که کورتیزول خون بر اثر استرس مضمن و مداوم بالا میرود سلول های بدن به انسولین مقاوم میشود و تنبلی تخمدان بیشتر میشود پس کنترل و مهار و کم کردن استرس در زندگی برای بیماران مبتلا به تنبلی تخمدان نقش کلیدی و اساسی دارد.