کسانی که آلرژی فصلی دارند با فرا رسیدن فصلی که در آن علائم آلرژی ظاهر می‌شود برای یک مبارزه آماده می‌شوند: مبارزه برای حفظ کیفیت زندگی. علائم آلرژی می‌توانند ما را در ساعات کار، خواب و تفریح با مشکلات جدی روبه‌رو کنند.
در هر فصل گیاهان گوناگونی شروع به گرده افشانی یا تولید و پخش کردن هاگ میکنند. گاهی در جاهای مختلف گیاهان متفاوتی وجود دارند که زمان گرده افشانی آنها ممکن است متفاوت باشد. آیا اگر یک فرد به یکی از این گیاهان، گرده‌ی آنها یا هاگ آنها حساسیت داشته باشد، زمان بروز حساسیت فقط در یک فصل خاص خواهد بود؟ آیا وقتی گرده افشانی گیاه مربوطه تمام می‌شود علائم حساسیت برطرف می‌شود؟
اما فقط گیاهان مسئول آلرژی فصلی نیستند. با آغاز اسفند ماه و بالا گرفتن تب خانه تکانی، با شروع تابستان و افزایش استفاده از استخر و امثال این موارد استفاده از برخی مواد شیمیایی زیاد می‌شود. اگر کسی به این مواد آلرژی داشته باشد آیا علائم آلرژی در مدت استفاده بیشتر از این مواد بیشتر نمی‌شود؟
در حدود یک پنجم افراد به نوعی از آلرژی مبتلا هستند و حدود ۸ درصد جمعیت عادی دچار آلرژی فصلی است. عطسه، آبریزش بینی، گرفتگی بینی، خارش گلو، بروز قرمزی روی پوست، تنگی نفس و سایر علائم در همه ساعات شبانه‌روز با شدت و ضعف همراه فرد مبتلا هستند.
برای مطالعه مقاله علت زرد شدن دندانها + راههای سفید کردن دندانها کلیک کنید.
علت و علائم آلرژی فصلی چیست ؟
وقتی موادی مانند گرده گیاهان وارد بدن ما می‌شوند، قرار نیست دستگاه ایمنی بدن ما واکنش نشان دهد؛ زیرا این مواد خطری برای بدن ندارند اما در برخی افراد حساسیت بالای دستگاه ایمنی، باعث تحریک و واکنش نسبت به این مواد بدون خطر می‌شود. این واکنش التهابی، مجموعه‌ای از علائم را در بدن ایجاد می‌کند که به آن آلرژی می‌گوییم. حساسیت فصلی یا آلرژی فصلی مانند دیگر حساسیت‌ها زمانی بروز می‌کند که سیستم ایمنی بدن در مقابل برخی عوامل موجود در محیط اطراف حساس شده و واکنش نشان می‌دهد. غالباً این حساسیت‌ها مشکل خاصی ایجاد نمی‌کنند.
اگر ما نمی‌توانیم به راحتی نفس عمیق بکشیم، یا شب‌ها دچار سرفه می‌شویم، آبریزش بینی و گاهی چرک بینی به سراغمان آمده، چشمانمان می‌خارد، شاید یکی از علل آن آلرژی باشد. اگر ما در زمان‌های خاصی از سال، عطسه و سرفه‌ی خشک (سرفه‌ی بدون خلط) داریم یا دچار خارش بینی، خارش چشم و آبریزش بینی می‌شویم، ممکن است بدین معنا باشد که دچار حساسیت فصلی شده‌ایم. گرده‌ی گل‌ها، درختان و علوفه شایعترین عوامل حساسیت فصلی هستند.
در حالی که واژه «حساسیت فصلی» به طور کلی به عوامل موجود در طبیعت مانند چمن، گرده‌ی گل و بذر گیاهان مرتبط است، گروهی از عوامل دیگر نیز وجود دارند که باعث حساسیت سیستم ایمنی می‌شوند مانند:
- دود (زمان آتش‌سوزی در فصل تابستان و استفاده از شومینه در فصل زمستان)
- گزش و نیش حشرات (معمولاً در فصل بهار و تابستان)
- وجود کلر در استخرهای روباز یا سربسته
انواع حساسیت
حساسیت یا آلرژی به ۲ گروه تقسیم می‌شود:
- حساسیت فصلی: این نوع حساسیت در بهار، تابستان یا پاییز اتفاق می‌افتد و معمولا به‌دلیل گرده‌افشانی گیاهان یا هاگ کپک‌هاست.
- حساسیت همیشگی: این نوع حساسیت در تمام طول سال اتفاق می‌افتد و ممکن است به‌علت ریزگردها، شورۀ حیوانات خانگی، کپک و سوسک‌ها باشد.
علائم حساسیت فصلی
شایعترین علایم شامل:
- عطسه
- خارش بینی
- ترشح بینی
- انسداد(کیپ شدن بینی)
این علایم در مواجهه با دود، بو و گرد وخاک و موادی که فرد به آن آلرژی دارد تشدید می شود. بیشترین شدت علائم در صبح زود می باشد و بسیاری از افراد نیمه های شب بخاطر کیپ بودن بینی یا عطسه از خواب بیدار می شوند.
تغییر دما و رفتن از محیط گرم به سرد نیز باعث تحریک شدن بینی می گردد. بسیاری از افراد علائم چشمی نظیر: خارش سوزش و اشک ریزش را تجربه میکنند.
خارش گلو، حلق و بینی نیز بسیار شایع می باشد. خون دماغ مکرر و تغییر حس بویایی ( شدید شدن و کاهش بویایی ) نیز جزو علایم می باشد.
آیا علائم حساسیت فصلی در همه‌ی افراد یکسان است؟
واکنش نسبت به مواد آلرژی زا مختص یک سن خاص نیست که بخواهیم آن را به کودکی یا سالمندی یا حتی میانسالی ارتباط دهیم. به جنسیت خاصی هم ربط ندارد و در مردان و زنان امکان بروز دارد. اما شدت و میزان آن در هر فردی نسبت به فرد دیگر متفاوت است و این تفاوت فقط به میزان حساسیت سیستم ایمنی بدن فرد در مقابل مواد حساسیت‌زا ارتباط دارد.
برای خرید انواع بالابر بیمار (لیفت بیمار) کلیک کنید.
تشخیص آلرژی فصلی
تشخیص حساسیت فصلی در بهار یا آلرژی پاییزی یک فرایند پیچیده نیست که نیاز به آزمایش و یا اقدامات تشخیصی دقیق داشته باشد. پزشک میتواند با معاینه مخاط بینی و گلو متوجه التهاب در این نواحی شود. با سوالات زیر هم از بیمار شرح حال می‌گیرد.
چه زمانی از سال دچار این حالات می‌شوید؟
چند وقت است که سرفه و آبریزش بینی و چشم یا سایر علائم را دارد؟
بررسی تاریخچه‌ی خانوادگی بیمار یعنی باید پزشک مطلع شود آیا کسی در خانواده‌ی بیمار مبتلا به حساسیت فصلی بوده است یا نه.
بررسی تاریخچه‌ی پزشک بیمار میتواند به معنی این نیز باشد که بیمار چه داروهایی مصرف می‌کند یا چه بیماری‌هایی دارد.
کدام مواد غذایی حساسیت فصلی را تشدید میکنند؟
اغلب افراد مبتلا به حساسیت بینی علائمشان به غذا ارتباط مستقیم ندارد. برخی از افراد حساس به گرده افشانی گیاهان، ممکن است به خوراکی هایی مانند هویج، مغز آجیل، کرفس و هلو حساس باشند و علائمی از خود نشان بدهند یا حتی با مصرف میوه و سبزی تازه، دچار خارش و تورم در ناحیه لب‌ها، زبان، گلو و سقف دهان شوند. کسانی که نسبت به سبزه و چمن حساسیت نشان می‌دهند.
بعد از مصرف گوجه فرنگی، خربزه، طالبی، کیوی، پرتقال، موز و انبه، دچار علائم آلرژی می‌شوند و اجتناب از مصرف این مواد غذایی شرایط آنها را بهبود می‌بخشد. این افراد می‌توانند میوه‌ها و سبزیجات را به صورت پخته مصرف کنند، زیرا حرارت میتواند بسیاری از مواد آلرژن را غیر فعال کند.
هیستامین چیست؟
بعضی از سلول‌های ایمنی بدن، زمانی که در تماس با آلرژن قرار می‌گیرند، هیستامین ترشح میکنند. در واقع هیستامین با افزایش نفوذپذیری مویرگ‌های خونی در برابر گلبول‌های سفید خون و پروتئین‌های دیگر، اجازه می‌دهد سیستم ایمنی بدن در برابر مهاجمان خارجی عملکرد بهتری داشته باشد. اما به‌عنوان یک نتیجه‌ی جانبی، در قسمتی از بدن که هیستامین آزاد می‌شود، علائم التهابی مانند تورم، قرمزی، خارش و خلط ظاهر می‌شود.
تفاوت حساسیت فصلی با سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا
علاوه بر این موارد، یک سری علائم خاص همچون سردرد، سرفه کردن و خس خس سینه نیز در افراد مشاهده شده است. اما نکته حائز اهمیت این است که بسیاری از علائم آلرژی فصلی با سرماخوردگی و بیماری‌های دیگری مثل آنفولانزا و کرونا مشترک هستند و همین موضوع، تشخیص را دشوار می‌کند. اگر در کنار علائم معرفی شده برای آلرژی، نشانه‌هایی از درد بدن، ضعف و خستگی و سردرد شدید داشتید، باید آن را سرماخوردگی دانست. اگر هم دردهای عضلانی، اسهال و استفراغ یا سرفه‌‌های خشک و ممتد را در کنار این علائم تجربه کردید، احتمالا به آنفولانزا مبتلا شده‌اید. بی‌حالی شدید، از دست دادن حس بویایی و چشایی و تب و لرز شدید هم نشان دهنده ابتلا به کرونا است. پیشنهاد می‌کنیم برای اطلاع کامل از تفاوت سرماخوردگی، آنفلولانزا، کرونا و حساسیت فصلی، مقاله‌ای تحت همین عنوان را در دکتردکتر مطالعه کنید.
تفاوت دیگری که بین بیماری‌های دستگاه تنفسی مثل سرماخوردگی و آلرژی‌‌های فصلی وجود دارد، طورل دوره درمان و از بین رفتن علائم است. معمولا علائم سرماخوردگی پس از 7 الی 10 روز برطرف می‌شوند. اما حساسیت های فصلی تا زمان درمان و یا رفع محرک‌ها، همچنان باقی می‌ماند؛ حتی گاهی علائم آلرژی تا چند ماه باقی بماند.
تفاوت علائم آلرژی فصلی با تب یونجه چیست؟
حساسیت های فصلی معمولا در یک زمان مشخصی از سال برای فرد رخ داده و طی یک مدت زمان محدود برطرف می‌شوند. در بیشتر افراد این حساسیت در فصل بهار شروع شده و تا پاییز ادامه دارد. هرچند که احتمال درگیری با تب یونجه در هر چهار فصل سال وجود دارد. تب یونجه با التهاب بینی خود را نشان می‌دهد که ناشی از واکنش سیستم ایمنی بدن به مواد حساسیت زا موجود در هوا است. موادی مانند گرد و خاک یا گرده گل و گیاهان که همواره در محیط اطراف ما وجود دارند.
روشهای درمان حساسیت فصلی
روش های بسیار متفاوتی برای درمان حساسیت فصلی وجود دارد. برخی از این روش‌ها برگرفته از طب سنتی و یا درمانهای خانگی هستند. ولی به‌هرحال سریع ترین روش برای درمان حساسیت فصلی، استفاده از داروهای شیمیایی است که البته عوارض خاص خود را دارند.
پس تا جایی که امکان داشت از روش های خانگی برای درمان حساسیت فصلی خود استفاده کنید. در صورتی که برخی از علائم آزار دهنده آلرژی مانند عطسه مکرر شما را اذیت کرد، به ناچار از راهکارهای دارویی استفاده کنید.
درمان دارویی حساسیت فصلی
در ادامه بهترین داروها برای درمان دارویی حساسیت فصلی و آلرژی را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
1. مصرف آنتی هیستامین
اغلب پزشکان برای درمان حساسیت و آلرژی بیماران خود، قرص های آنتی هیستامین تجویز میکنند. قرص‌های آنتی هیستامین انواع مختلفی دارد و با نام‌های قرص لوراتادین، آنتی‌هیستامین دکونژستانت، سیتریزین یا با عنوان قرص درمان حساسیت فصلی عطسه و آبریزش بینی در داروخانه‌ها عرضه می‌شوند.
درمان حساسیت فصلی با قرص اولین نجات دهنده‌های شیمیایی برای درمان آلرژی به حساب می‌آیند. صادقانه باید گفت که سریع‌ترین و راحت ترین درمان حساسیت فصلی، استفاده از همین داروهای ضد حساسیت هستند.
2. آمپول بتامتازون
افرادی که به دنبال داروهای تزریقی هستند، باید از آمپول آلرژی فصلی تحت عنوان بتامتازون استفاده کنند. این آمپول واکنش‌های سیستم ایمنی بدن نسبت به التهاب را کاهش می‌دهد. پس نه تنها برای حساسیت‌های فصلی، بلکه برای درمان دیگر بیماری‌ها نیز کاربرد دارد. البته تزریق این آمپول ممکن است عوارضی همچون ناراحتی بدن، سرگیجه و سردرد داشته باشد.
3. داروهای بدون نسخه برای درمان احتقان بینی
برای درمان گرفتگی بینی در افراد مبتلا به حساسیت های فصلی، باید از داروهای بدون نسخه استفاده کرد. سودافدرین، فنیل آفرین و اکسیمترازولین از رایج‌ترین داروهای موجود برای رفع گرفتگی بینی هستند. البته دو نمونه آخری به صورت اسپری بوده و استفاده از آنها راحت‌تر است.
راهکارهای درمان خانگی آلرژی فصلی
روشهای خانگی موثری برای درمان آلرژی فصلی وجود دارند که برای اثرگذاری نیاز به مداومت در مصرف دارند و البته کاملا بدون ضرر هستند. روشهای درمان خانگی گاهی در قالب یک توصیه یا تشویق به مصرف ماده‌ای خوراکی هستند:
1. عسل و درمان حساسیت
اگر تصمیم دارید از عسل به عنوان درمان خانگی ضد حساسیت استفاده کنید، انواع محلی آن موثرتر خواهند بود. عسل را می‌توانید با چای، نان یا به تنهایی و با قاشق مصرف کنید. عسل محلی بدن را نسبت به انواع مختلف گرده‌ها مقاوم می‌سازد. عسل را هیچ گاه نباید بپزید، زیرا خواص مفید آن از میان می‌روند.
اگر می‌خواهید از عسل به عنوان درمان خانگی برای حساسیت استفاده کنید، همیشه نوع خالص یا خام آن را انتخاب کنید که حرارت ندیده یا تصفیه نشده باشد.
برای مطالعه مقاله علائم و راههای درمان کولیت روده! کلیک کنید.
2. درمان حساسیت با زنجبیل
یک تکه‌ی تازه و پوست کنده‌ی ریشه‌ی زنجبیل را بردارید. آب در حال جوش را به آن اضافه کرده و به مدت 5 تا 10 دقیقه صبر کنید. می‌توانید از عسل برای شیرین کردن آن استفاده کنید. زنجبیل دارویی موثر برای گرفتگی بینی بوده و آنتی هیستامین بسیار خوبی است.
این گیاه تاثیری مستقیم بر فرایند ضد التهابی بدن دارد، زیرا نقشی حیاتی در غلبه بر فاکتور فعال کننده‌ی پلاکت‌های خونی ایفا می‌کند.
3. درمان حساسیت با چای سبز
این چای محبوب به عنوان آنتی هیستامین عمل می‌کند، پس مصرف 1 تا 2 فنجان چای سبز در طول روز به همراه عسل بسیار موثر خواهد بود. محققان ژاپنی ترکیبی را به نام اِپی گالوکتشین گالات متیل دار شده (Methylated Epigallocatechin Gallate) در چای سبز یافته‌اند که به گیرنده‌های سلولی اجازه نمی‌دهد واکنش آلرژیک را فعال کنند.
این محققان در حال انجام آزمایش بر روی تاثیرات این ترکیب روی موش‌ها هستند. هرچند مشخص شده است که این ترکیب نقشی اساسی در مقابله با علائم اصلی حساسیت یعنی آبریزش چشم، عطسه و سرفه دارد.
4. درمان آلرژی با چای نعناع
مصرف چای نعناع در بهبود حساسیت موثر است. اگر هوا گرم است، می‌توانید آن را با یخ درست کنید. این چای خوشمزه بوده و سرفه و مشکلات مربوط به سینوس‌ها را درمان می‌کند؛ زیرا اسانس‌های موجود در آن ذاتاً با کاهش خلط و تقویت اندام‌های تنفسی، گرفتگی بینی را برطرف میکنند. بدین ترتیب، برخی از محرک‌هایی که در این ناحیه موجود هستند، از میان خواهند رفت.
5. چای بابونه و درمان آلرژی
افرادی که پیشینه‌ی حساسیت به گیاه رَگ وید (Ragweed) را ندارند، می‌توانند برای درمان حساسیت، 2 یا 3 فنجان بابونه را به همراه عسل مصرف کنند. چای بابونه ذاتاً یک ضد حساسیت طبیعی است.
6. درمان حساسیت با آویشن
این چای متفاوت در درمان گرفتگی بینی موثر است. چای آویشن را می‌توان برای گرفتگی بینی، سرفه و عفونت سینوسی مصرف کرد. روزانه یک فنجان و نه بیشتر از این چای را بنوشید. همچنین می‌توانید از آویشن در آشپزی استفاده کنید تا تمامی علائم حساسیت را از میان ببرد.
7. تمیز نگه داشتن حیوانات خانگی
اگر یک شخص به مو یا پر یک حیوان حساسیت داشته باشد، زندگی برایش دشوار خواهد شد؛ مخصوصاً برای کودکانی که دوست دارند با سگ یا گربه‌شان بازی کنند. یکی از راههای کاهش تجمع شوره‌ها و ریزش موهای حیوانات این است که آنها را مرتباً حمام کنید.
همچنین برخی از حیوانات نسبت به حیوانات دیگر از لحاظ آلرژی زا بودن بهتر هستند و حتی برخی از آنها هیچ حساسیتی به وجود نمی‌آورند!
8. شستشوی گلو و بینی
می‌توانید محلول آماده‌ی آب نمک را خریده و سینوس‌هایتان را با این شست و شو دهنده از تمامی خلط‌ها تمیز کنید یا خودتان آن را با حل کردن نمک و جوش شیرین در آب تهیه کنید. شست‌وشوی بینی در پاکسازی سینوس‌ها و رفع گرفتگی بینی موثر است.
9. واسابی و درمان حساسیت
اگر شما نیز یکی از میلیون نفراتی هستید که هر بهار و پاییز از حساسیت رنج می‌برد، شاید باید چیزی به زندگی‌تان اضافه کنید و واسابی (Wasabi) انتخابی عالی خواهد بود. واسابی را با کاهش علائم آلرژی و سرماخوردگی‌های معمولی مرتبط می‌دانند. زیرا روغن خردل، یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده‌ی واسابی است که جریان خلط‌ها را افزایش داده و پاک کردن آنها و عوامل آلرژی زا را از مجاری تنفسی تسهیل می‌بخشد.
10. بخور و درمان آلرژی
یکی از ساده‌ترین درمانهای خانگی برای بهبود واکنش آلرژیک و نشانه‌های آن، استفاده از بخور است. مقداری آب را در کتری حرارت دهید تا بجوشد، سپس گاز را خاموش کرده و یک حوله روی کتری و سرتان بیندازید. بخار آب در حال جوش را با بینی نفس بکشید. این کار، هرنوع گرفتگی سینونس‌ها و مجاری تنفسی را که هنگام واکنش آلرژیک رخ می‌دهند، از میان می‌برد.
11. درمان آلرژی با آبلیمو
آبلیمو یکی از بهترین درمانهای خانگی برای انواع مختلف حساسیت است؛ اما شخصی که به مرکبات حساسیت دارد، نباید از آن استفاده کند. پیشنهاد می‌شود به مدت چند ماه، به خصوص در طول “فصول حساسیت”، یک لیوان آب ولرم را به همراه عسل و آبلیمو مصرف کنید تا علائم حساسیت زندگی‌تان را مختل نکنند.
12. جوی دو سر و درمان آلرژی
اگر به دلیل حساسیت از کهیر رنج می‌برید، مصرف جوی دو سر میتواند برایتان مفید باشد. یک فنجان آب جوش را به حدود 1 قاشق غذاخوری جوی دو سر اضافه کنید و اجازه دهید 30 دقیقه بگذرد. سپس آن را له کرده و خمیر حاصل را با پنبه روی کهیرها بزنید. نیش حشرات را نیز می‌توان بدین گونه درمان کرد.
می‌توانید این خمیر را در فریزر نگهدارید تا چند روز از آن استفاده کنید. اگر می‌خواهید از مقدار بیشتری روی کل بدنتان استفاده کنید، جوی دو سر را با آب حمامتان ترکیب کنید.
13. درمان آلرژی با سرکه سیب
اگر حشره‌ای شما را نیش زده یا از کهیر و خارش رنج می‌برید، سرکه سیب بسیار موثر خواهد بود. آن را با مقدار کمی آب مخلوط کرده و با یک پنبه روی محل مورد نظر بزنید. همچنین می‌توانید از آن مانند جوی دو سر در آب وان استفاده کنید.
14. رژیم غذایی میوه و سبزیجات
پیشنهاد می‌شود که برای مقابله با حساسیت به رژیم غذایی تک بعدی روی بیاورید که شامل سیب، هویج و انگور است. بیمار باید هر هفته یک میوه یا سبزیجات جدید به رژیم غذایی‌اش اضافه کند. حتماً باید در هفته‌ی سوم پروتئین را نیز به این رژیم اضافه کنید. همچنین باید از غذاهایی که مملوء از الکل، کره، پنیر، مرغ، ماهی و ترشی هستند، پرهیز کنید.
15. رژیم غذایی که حساسیت‌زا نیست
فقط میوه‌ها، سبزیجات، دانه‌ها و آجیل‌های تازه را مصرف کنید که ذاتاً حساسیت زا نیستند. این‌ها شما را سالم نگه داشته و بدن را برای مقابله با هر عامل آلرژی زا مقاوم می‌سازند.
یک رژیم غذایی مناسب میتواند برای درمان حساسیت مفید باشد. این رژیم غذایی، پایه‌ی اصلی و سالمی را برای بدن شکل داده و سیستم ایمنی قدرتمندی را برای مقابله با علائم مختلف حساسیت ایجاد می‌کند. این علائم عبارتند از سرفه، سرما خوردگی، تب، سوزش و عفونت تنفسی. به علاوه، غذاهای رژیمتان نباید تکراری باشند.
از یک رژیم چرخشی استفاده کنید تا مطمئن شوید که تمامی مواد مغذی و عناصر ضروری برای سالم و قوی ماندن و ایمنی در مقابل آلرژی‌ها را دریافت می‌کنید. همچنین، مطمئن شوید که علاوه بر غذا، عوامل آرژی زایی را که در داخل خانه هستند، می‌شناسید.
16. مدیریت استرس
هورمون‌های استرس تاثیرات مخربی روی سیستم ایمنی می‌گذارند و میتواند حساسیت فصلی را تشدید کند. از روشهای از بین بردن استرس، مدیتیشن، مراقبت از خود و دوری از مسئولیت‌های بیش از حد سخت و سنگین استفاده کنید.
17. بسته نگه داشتن پنجره‌ها
در هوای عالی فصل بهار، تعداد گرده‌های گیاهان هم در هوا زیاد است. خوب است اگر پنجره‌ها را بسته نگه داریم و در صورت امکان روی کولر یا دریچه کولر یا دستگاه تهویه هوا را با فیلتر هپا (HEPA) بپوشانیم. این فیلتر از انتقال ذرات موجود در هوا جلوگیری می‌کند.
18. درمان حساسیت فصلی با آنتی هیستامین (مانند قرص سیتریزین)
اگر برای درمان آلرژی و رهایی از این روزهای آزاردهنده به دکتر مراجعه کنید، اولین مرحله درمان را آغاز کرده‌اید. قرص سیتریزین، لوراتادین، آنتی هیستامین دکونژستانت و انواع دیگر قرص آنتی هیستامین که به نام‌های مختلف در داروخانه‌ها عرضه می‌شوند، از معروف‌ترین نجات‌دهنده‌های شیمیایی حساسیت فصلی هستند. این داروها در زمان موعد یکی از حیاتی‌ترین وسایل شخصی افراد دارای آلرژی هستند که شاید حتی از بسیاری وسایل شخصی دیگر ضروری‌تر باشد.
کنترل بهتر آلرژی فصلی با تغییر شیوه زندگی
علائم آلرژی فصلی به دلیل عوامل مختلف، وابسته به فصل در ما ظاهر می‌شود. آلرژی فصلی با علائمی مانند آبریزش بینی و عطسه همراه است که گاهی تداوم کیفیت مناسب زندگی را برای ما غیرممکن می‌سازند.
می‌دانیم بهترین راه رهایی از آلرژی، تعیین عامل آلرژی‌زا و دوری کردن از آن است، اما این کار همیشه ساده نیست. به همین دلیل با تجویز پزشک معالج یا گاهی صلاحدید دکتر داروساز در داروخانه، با استفاده از برخی داروها می‌توانیم علائم آلرژی را کاهش دهیم.
همچنین، با رعایت بیشتر برخی نکات در خانه هم می‌توانیم به کنترل ساده‌تر علائم آلرژی فصلی کمک کنیم. در زیر به برخی از این اقدامات اشاره می‌کنیم:
برای مطالعه مقاله ۱۰ کاری که بعد از خوردن غذا نباید انجام داد! کلیک کنید.
بسته نگه داشتن پنجره‌ها
در هوای عالی فصل بهار، تعداد گرده‌های گیاهان هم در هوا زیاد است. خوب است اگر پنجره‌ها را بسته نگه داریم و در صورت امکان روی کولر یا دریچه کولر یا دستگاه تهویه هوا را با فیلتر هپا (HEPA) بپوشانیم. این فیلتر از انتقال ذرات موجود در هوا جلوگیری می‌کند.
نکات مهم هنگام ورود به خانه
وقتی به خانه وارد می‌شویم، ناخواسته مقداری از گرده گیاهان یا سایر عوامل آلرژی‌زا را ممکن است با خود به داخل خانه بیاوریم. این عوامل ممکن است روی پوشاک،کفش، مو و پوست ما قرار داشته باشند.
خوب است اگر بتوانیم هنگام ورود به خانه مستقیم به حمام برویم و لباس‌ها را هم برای شستشو بگذاریم.
استفاده از ماسک
وقتی از خانه خارج می‌شویم یا در خانه مشغول استفاده از جارو برقی هستیم، باید از ماسک استفاده کنیم.
ماسک N۹۵ بهترین ماسک برای این مورد است. این ماسک از عبور ۹۵ درصد از ذرات معلق در هوا از جمله گرده‌های گیاهان پیشگیری می‌کند.
تغذیه سالم
تردیدی نیست که تغذیه سالم برای سلامت همه بدن ضرورت دارد.
جالب است بدانید در پژوهش‌های پزشکی مشخص شده مصرف غذاهای مفید مانند سبزی‌ها، میوه‌ها و مغزیات مانند بادام در مجموع باعث کنترل بهتر علائم آلرژی می‌شوند.
شستشوی گلو و بینی
وقتی مواد آلرژی‌زا به مخاط بینی یا گلو می‌چسبند، مدتی طول می‌کشد تا واکنش دستگاه ایمنی بدن ما را تحریک کنند و علائم آلرژی ظاهر شود.
شستشوی گلو (غرغره) و شستشوی بینی با محلول نمکی (سرم شستشو) میتواند با کاهش تعداد این عوامل در مخاط حلق و بینی، به کاهش علائم آلرژی منجر شود. برای افراد مبتلا به آلرژی، به‌ویژه شستشوی بینی و گلو هنگام ورود به خانه توصیه می‌شود.
نوشیدن مایعات فراوان
آلرژی باعث تحریک مخاط و تولید ترشحات بیشتر در بینی و پشت حلق می‌شود. نوشیدن آب و آبمیوه‌ی بیشتر، باعث رقیق شدن و دفع راحت‌تر این ترشحات می‌گردد.
مایعات گرم مانند چای و سوپ یا بخور گرم هم میتواند در این مورد مفید باشد.
طبیعی زندگی کنیم
وجود مواد شیمیایی قوی به‌ویژه شوینده‌های قدرتمند در خانه میتواند مخاط بینی را آزرده نماید و علائم آلرژی را بیشتر کند.
برای ما مبتلایان به آلرژی، شاید درست کردن محلول‌های شوینده خانگی با مقداری سرکه یا جوش شیرین نسبت به مواد شوینده تجاری موجود در فروشگاه‌ها بهتر باشد.
اگر به آلرژی شدید مبتلا هستیم، شاید بهتر باشد از فرد دیگری برای نظافت خانه کمک بگیریم.
استعمال دخانیات ممنوع
هرگونه آلودگی هوا از جمله دود قلیان و سیگار، علائم آلرژی فصلی را وخیم‌تر می‌کند.
دود دخانیات، آبریزش و خارش بینی و چشم را تحت تاثیر منفی خود قرار می‌دهد. حتی گاهی اسپری‌ها مانند اسپری عطر یا دود ناشی از شومینه نیز علائم آلرژی ما را تشدید می‌نماید.
درمان آلرژی فصلی
برای درمان آلرژی فصلی باید عوامل محرک سیستم ایمنی بدن خود را بشناسید. ممکن است تصور کنید که از گرده‌ی گل دچار حساسیت می‌شوید اما احتمال دارد بعضی عوامل دیگر، علت بروز حساسیت باشند. بیش از دو سوم افراد مبتلا به حساسیت‌های بهاری علائم خود را در طول سال نیز دارند. یک متخصص آلرژی نه تنها علائم حساسیت را درمان می‌کند بلکه میتواند به شما کمک کند تا عامل اصلی حساسیت خود را شناسایی و برطرف کنید.
متخصصان درمان آلرژی برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض عوامل تحریک کننده سیستم ایمنی، راهکارهایی را ارائه می‌کند که عبارتند از:
- گزارش‌های هواشناسی را در فصل‌های آلرژی‌زا از اینترنت، روزنامه، رادیو و تلویزیون دنبال کنیم تا اطلاعاتی در مورد میزان گرده موجود در هوا در این فصل‌ها دریافت کنیم.
- در طول فصل آلرژی‌زا، درب‌ها و پنجره‌های خانه و ماشین خود را ببندیم.
- برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض گرده که باعث حساسیت می‌شود، میزان گرده موجود در هوا را بررسی کنیم. بهتر است بدانیم که در فصل بهار و تابستان و در فصل گرده‌افشانی درختان و علوفه، میزان گرده هنگام شب بیشتر است. در اواخر تابستان و اوایل پاییز، میزان گرده در ساعات اولیه‌ی روز بیشتر است.
- پس از بازگشت به خانه دوش بگیریم، موهای خود را بشوییم و لباس‌هایمان را عوض کنیم.
- هنگام انجام کارها در خارج از منزل، از ماسک فیلتردار استفاده کنیم و قبل از آن، داروهای مناسب مصرف کنیم.
- شست‌وشوی بینی با آب نمک. یک روش ساده و مؤثر برای خارج کردن گرده‌های تحریک کننده از بینی، شستن آن با آب نمک است. برای این کار می‌توانید از سرنگ حبابدار استفاده کنید.
اگر به درمان بیشتری نیاز باشد، معمولا پزشک روشهای درمانی زیر را پیشنهاد می‌دهد:
- داروهای خوراکی کنترل کننده آلرژی (مثل آنتی‌هیستامین‌ها)
- داروهای موضعی (مثل اسپری‌های بینی، قطره‌های چشمی،…)
اگر از قبل سابقه ابتلا به حساسیت‌های فصلی داریم، متخصص آلرژی دو هفته قبل از بروز علائم، تجویز دارو را شروع می‌کند.
آثار منفی آلرژی فصلی روی کار
بی‌راه نیست اگر بگوییم عدم کنترل علائم آلرژی فصلی، باعث افت کیفیت کارکرد یک کارمند یا افت تحصیلی یک دانش‌آموز می‌شود. علائم آلرژی باعث می‌شود فرد مبتلا برای زمان طولانی از خواب مناسب محروم گردد و نتواند با انرژی کامل روز خود را آغاز نماید. به همین دلیل، فرد احساس خستگی می‌کند و نمی‌تواند روی کارها تمرکز لازم را داشته باشد. این امر به کیفیت انجام وظایف شغلی وی آسیب می‌زند.
در بلندمدت این احساس کسالت عواقب بیشتری برای سلامت ما دارد و احتمال چاقی، دیابت و بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را هم در فرد افزایش می‌دهد.
تجربه‌های منفی دیگر را هم در نظر بگیریم. فردی که دچار آلرژی فصلی است و به طور ناگهانی حمله‌ای از تعداد زیادی عطسه برایش آغاز می‌شود یا در میان یک روز کاری صدای گرفته و خش‌دار دیگر با او همراهی نمی‌کند و توان حرف زدن را به طور موقت از دست می‌دهد.
این مشکلات نه تنها اجازه کار یا تحصیل باکیفیت را از ما می‌گیرند، بلکه مدت زمانی را باید صرف کنیم تا به اطرافیان توضیح بدهیم که آلرژی چیست، آلرژی مسری نیست و نگران ارتباط با ما نباشند!
چگونه از بروز حساسیت فصلی پیشگیری کنیم؟
از مواجهه با دود (سیگار، قلیان، اسپند و عود) به شدت پرهیز کنید. شنیده‌اید که می‌گویند پیشگیری بهتر از درمان است. آیا این جمله در مورد حساسیت‌های فصلی هم مصداق دارد؟ قطعا پرهیز از قرار گرفتن در معرض آلرژن‌ها یک اقدام پیشگیرانه و هم اقدامی برای درمان حساسیت فصلی در منزل است. چند مورد از این اقدامات را در ادامه ذکر می‌کنیم.
- سیگار نکشید و حتی در معرض دود سیگار یا قلیان قرار نگیرید.
- در معرض باد مستقیم کولر یا پنکه قرار نگیرید.
- از شوینده‌هایی اسیدی مانند وایتکس، جرم گیر، حشره کش و عطر و اسپری استفاده نکنید.
- در محیط‌های شلوغ و پر جمعیت رفت و آمد نکنید.
- از تماس با گرد و غبار یا قرار گرفتن در معرض گرده‌ی گیاهان به‌خصوص در فصل بهار بپرهیزید.
- برای پیشگیری از آلرژی پاییز در فصل سرد سال از شال گردن برای پوشاندن بینی و دهان خود استفاده کنید.
- حداقل یک بار در هفته دیوارها و وسایل خانه را با دستمال مرطوب گردگیری کنید.
- از لباس‌های پشمی، فرش پشمی استفاده نکنید و پتو را ملافه بپوشانید.
- حیوانات خانگی به‌خصوص سگ و گربه و خرگوش در خانه نگه ندارید.
- تحت نظر پزشک و اگر کمبود ویتامین دارید از مکمل‌های ویتامین C و امگا ۳ استفاده کنید.
حرف پایانی
گزینه‌های دارویی بسیاری برای درمان حساسیت وجود دارد، اما اغلب آنها موجب بروز خواب آلودگی، سردرد و عوارض جانبی دیگری می‌شوند که ممکن است از خود آلرژی مضرتر باشند. در عوض، با اینکه ممکن است درمانهای خانگی زمان بر باشند، اما حساسیت را درمان کرده و از بروز آن جلوگیری میکنند؛ اگر به خوبی از آنها استفاده کنید، می‌توانید سالم‌تر زندگی کرده و از علائم آزار دهنده‌ی آن مصون بمانید.
