کولیت روده
بیماری کولیت روده که با نام‌های کولیت اولسراتیو و کولیت زخمی نیز شناخته می شود، نوعی بیماری التهابی روده می باشد که علائم آن شبیه به بیماری کرون است. اما این دو بیماری دارای تفاوت هایی هستند که در میان تفاوت ها می توان به این موارد اشاره کرد. در کولیت اولسراتیو روده بزرگ و راست روده تحت تاثیر قرار می گیرند اما در بیماری کرون هر قسمتی از دستگاه گوارش می تواند در بیماری درگیر شود.
در کولیت روده بخش داخلی روده بزرگ و همچنین رکتوم دچار زخم و التهابات شدید می‌گردند. کولیت اولسراتیو معمولاً قابل درمان نمی باشد اما می توان آن را تا حد زیادی کنترل کرد.
بیماری کولیت روده علاوه بر اینکه دارای علائم ناخوشایندی در بدن فرد می باشد، همچنین به سایر بخش های بدن نیز آسیب وارد کرده و عوارض بسیاری مانند :
- بیماری های کبدی
- پوکی استخوان
- آرتریت
- و بسیاری دیگر از بیماری ها دارد که برخی از این بیماری ها ممکن است بسیار خطرناک و شدید باشند.
برای مطالعه مقاله علت پریود دردناک + راههای درمان آن کلیک کنید.
کولیت روده چیست؟
بیماری که سبب ایجاد التهاب و زخم در بخش پوشش داخلی یا دیواره داخلی روده بزرگ که با نام کولون نیز شناخته می شود، کولیت روده نام دارد. این بیماری معمولاً بر بخش پایینی روده بزرگ که کولون سیگموئید نام دارد و همچنین راست روده که به عنوان رکتوم نامگذاری شده است، تاثیر گذاشته و در کل توانایی درگیر ساختن کل روده بزرگ را دارد.
به طور کلی می‌توان گفت هر چقدر این بیماری قسمت های بیشتری از کولون فرد را تحت تاثیر قرار دهد، علائم مشاهده شده در فرد بسیار شدیدتر می شود. تمام اشخاص در هر سنی ممکن است به کولیت روده مبتلا گردند. اما اکثر افرادی که دچار این بیماری می شوند تا قبل از ۳۰ سالگی این بیماری در آن ها تشخیص داده خواهد شد.
- تغییر در اجابت مزاج
- نفخ شکمی
- اسهال
- درد های شکمی
- و همچنین یبوست
از علائم اولیه ای هستند که می توان در بیماری کولیت روده و یا روده تحریک پذیر مشاهده کرد. در صورتی که اکثر افراد تصور می کنند علائم نامبرده از نشانه های کولیت عصبی می باشند اما کاملاً در اشتباه هستند. کولیت عصبی سبب بروز التهابات در روده بزرگ فرد می شود.
انواع کولیت
این بیماری مزمن گوارشی که بنا به دلایل مختلفی از جمله عفونت، حمله کلاژن یا گلبول‌های سفید لنفوسیتیکی به دیواره روده بزرگ، بیماری التهابی روده و از دست دادن خون در روده بزرگ بروز می‌کند انواع مختلفی دارد:
۱. کولیت اولسراتیو یا کولیت زخمی
کولیت اولسراتیو که به آن کولیت زخمی هم می‌گویند شایع‌ترین نوع کولیت است که با التهاب و درگیر شدن راست روده شروع می‌شود و به قسمت‌های مختلف روده می‌رسد. کولیت اولسراتیو مزمن به‌مراتب رایج‌تر از کولیت اولسراتیو حاد است که کار را تا بستری شدن به بیمارستان می‌کشاند.
۲. کولیت کرون
در کولیت کرون فقط روده بزرگ درگیر می‌شود و علائمی شبیه علائم بیماری کرون دارد. میزان آسیب‌پذیری پوستی در مبتلایان به کولیت کرون بیشتر است و از درد مفاصل هم رنج می‌برند. از دیگر نشانه‌های کولیت کرون می‌توان به دمل، زخم اطراف مقعد، اسهال و خونریزی از رکتوم اشاره کرد. علل مختلفی در بروز بیماری کولیت کرون نقش دارند مثل ژنتیک، استعمال دخانیات، مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و یا میکروبیوم روده، البته واکنش خود ایمنی بدن هم ممکن است باعث بروز کولیت کرون شود.
۳. کولیت میکروسکوپی
کولیت میکروسکوپی که با استفاده از میکروسکوپ تشخیص داده می‌شود شامل دو نوع کلاژنی و لنفوسیتی می‌شود. در نوع کلاژنی شاهد ضخیم‌تر شدن لایه کلاژن زیر اپیتلیوم هستیم. و در نوع لنفوسیتی هم میزان گلبول‌های سفید از حد نرمال بیشتر می‌شود. اسهال آبکی، کاهش وزن، درد شکمی، نفخ و گرفتگی شکم، کمبود آب بدن، بی‌اختیاری مدفوع و کاهش وزن از جمله شایع‌ترین نشانه‌های ابتلا به این نوع کولیت هستند. به طور کلی بیماری‌های خود ایمنی علت اصلی ابتلا به کولیت میکروسکوپی عنوان شده‌اند که سیستم ایمنی بدن خود فرد به سلول‌هایش حمله می‌کند. بیماری‌هایی مثل روماتیسم مفصلی، پسوریازیس، سلیاک، بیماری هاشیموتو و بیماری گریوز.
۴. کولیت ایسکمیک
به کاهش جریان خون در روده بزرگ، کولیت ایسکمیک می‌گویند که با درد، گرفتگی شکم و نفخ همراه است و طی ۲۴ ساعت فرد دچار مدفوع خونی می‌شود. علت اصلی کمبود خون در روده بزرگ هم بیماری قلبی یا سایر بیماری‌های خونی است. اسهال، حالت تهوع و استفراغ هم از دیگر نشانه‌های این نوع کولیت هستند. خود کولیت اسکمیک به چند نوع گانگرن (قانقاریا)، تنگ شدن روده، و نوع گذرا تقسیم می‌شود. نوع گانگرن از همه شدیدتر است و گاهی کار فرد به جراحی کشیده می‌شود، اما در حالت گذرا معمولاً علائم شدت کمتری دارند.
از دیگر انواع کولیت روده می توان :
- کولیت انحرافی
- کولیت عفونیف
- کولیت کلاژن
- کولیت میکروسکوپی
- کولیت آتیپیک
- کولیت ایسکمیک
- کولیت فولمینانت
- کولیت شیمیایی
- و کولیت لنفوسیتیک را نام برد.
دلایل کولیت چیست؟
در حال حاضر مشخص نیست که التهاب روده بزرگ و بیماری کولیت به چه علت یا عللی روی می‌دهد، اما به طور کلی می‌توان عوامل زیر را از دلایل کولیت دانست:
- ژنتیک: حدود یک پنجم مبتلایان به کولیت اولسراتیو حتماً یک نفر در خانواده یا اقوام نزدیک با این بیماری دارند.
- محیط و عوامل محیطی: عوامل محیطی خطر ابتلا به کولیت اولسراتیو را بیشتر می‌کنند. رژیم غذایی پرچرب میتواند از دلایل کولیت روده باشد. آلودگی هوا، سیستم ایمنی، دود سیگار و عدم رعایت بهداشت از دیگر عوامل محیطی هستند که احتمال ابتلا به کولیت روده را افزایش می‌دهند.
- واکنش بیش از حد سیستم ایمنی روده: پس از ورود عفونت ویروسی یا باکتریایی به بدن، سیستم ایمنی فعال می‌شود تا زمانی که عفونت برطرف گردد، اما گاهی سیستم ایمنی بدن همچنان پس از برطرف شدن التهاب واکنش نشان می‌دهد که نتیجه‌اش التهاب مداوم همراه با کولیت اولسراتیو خواهد بود. برخی هم کولیت روده را بیماری خود ایمنی می‌دانند که حاصل نقص در سیستم ایمنی بدن است.
- عوارض جانبی دارو: مصرف برخی داروها مثل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (ایبوپروفن، آسپرین، ناپروکسنو…) داروهای ضد آکنه، آنتی بیوتیک‌ها، و داروهای ضد بارداری از جمله داروهایی هستند که ممکن است خطر ابتلا به کولیت روده را افزایش دهند.
- استرس عاطفی: تنش و استرس عاطفی علت مستقیم کولیت روده نیست، اما میتواند شدت بیماری را تشدید کند.
- بیماری و عفونت هم میتواند یکی از دلایل کولیت باشد که به آن کولیت عفونی می‌گویند. ویروس‌ها و باکتری‌های وارد شده به روده بزرگ باعث عفونت و التهاب کولون می‌شوند.
عوامل ژنتیکی ایجاد کولیت روده
طبق تحقیقات، نشان داده شده است که کولیت اولسراتیو در برخی از خانواده ها رشد بیشتری داشته است. مطالعات نشان داده اند که این بیماری در ژن های افراد تغییراتی ایجاد می کند که ممکن است در ایجاد UC ها نقش داشته باشند.
اما محققان به طور قطعی نتوانستند مشخص کنند که این تفاوت های ژنتیکی که در بدن افراد مبتلا به بیماری رخ داده است، چگونه با این بیماری به صورت مستقیم در ارتباط می باشد. به صورت تقریبی یک پنجم از مبتلایان به کولیت روده در خانواده خود و یکی از اقوام نزدیک خود این بیماری را دارند. این امر تا حدود بسیار زیادی ارثی بودن این بیماری را نشان خواهد داد.
برای مطالعه مقاله ۱۰ کاری که بعد از خوردن غذا نباید انجام داد! کلیک کنید.
عوامل محیطی ایجاد کولیت روده
در اکثر بیماری ها عوامل محیطی بر روی ابتلا به بیماری بسیار تأثیر گذار می باشند. تحقیقات نشان دادند که عوامل محیطی می توانند احتمال ابتلا به کولیت اولسراتیو را تا حدی افزایش دهند. اما نشان داده شده است که میزان این خطر بسیار پایین می باشد.
از جمله عوامل محیطی که میتواند باعث ایجاد کولیت روده در فرد شود، رژیم های غذایی پر چرب می باشد که ممکن است بر ابتلا تاثیرگذار باشند. ممکن است غذاهای خاصی باعث واکنش های خاص در بدن شوند. عوامل محیطی زیر ممکن است در بروز کولیت روده تاثیر بسزایی داشته باشند. از این موارد می توان به :
- عدم رعایت بهداشت مناسب
- سیستم ایمنی ضعیف
- استعمال سیگار
- آلودگی هوا
- و همچنین رژیم غذایی نامناسب اشاره کرد.
همچنین به دلیل وجود انواع ویروس ها و باکتری ها در محیط اطراف زندگی فرد ممکن است بدن فرد به انواع عفونت ها پاسخ دهد. اگر این پاسخ به گونه ای سبب ایجاد التهاب در بدن شود و یا سبب پاسخ بیش از حد سیستم ایمنی گردد، پس از رفع عفونت نیز سیستم ایمنی ممکن است همچنان به پاسخ خود برای رفع عفونت ادامه داده که این مسئله منجر به التهاب مداوم در بدن فرد می گردد.
پاسخ ایمنی شدید کولیت روده
وظیفه سیستم ایمنی بدن ایجاد ایمنی برای سلول ها و اعضای بدن در برابر مهاجمانی مانند ویروس ها و انواع باکتری ها و در برخی مواقع قارچ ها و سایر عفونت‌ها می باشد. محققان بر این اعتقادند که این ارگانیسم های عفونی ممکن است سیستم ایمنی بدن را فریب دهند تا یک پاسخ ایمنی اشتباه در پوشش روده بزرگ ایجاد شده و سبب ایجاد کولیت روده در بدن فرد شوند.
برخی دیگر از محققان بر این باورند که کولیت اولسراتیو ممکن است یک بیماری خود ایمنی تلقی گردد. نقص در سیستم ایمنی بدن فرد ممکن است به اشتباه با عفونت های موجود بیش از حد مقابله کرده و منجر به التهابات و اختلالات خود ایمنی در بدن فرد گردد.
اثر داروها بر کولیت روده
تعدادی از داروها نیز ممکن است خطر ابتلای فرد به بیماری کولیت روده را افزایش دهند. داروهایی از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند:
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- و آسپرین
و برخی دیگر از این دسته داروها ممکن است در ابتلا به این بیماری نقش افزایش دهنده داشته باشند.
همچنین داروهای ضد آکنه نیز خطر کولیت روده را افزایش خواهند داد. داروهای ضد بارداری خوراکی و آنتی بیوتیک ها نیز تا حدودی نشان داده اند که افزایش خطر ابتلا به کولیت در فرد را می توانند افزایش دهند.
استرس های عاطفی نیز از دیگر مواردی هستند که می‌توانند بر انواع بیماری ها در بدن اثرگذار باشند اما تاثیر مستقیم آن ها بر روی کولیت روده هیچگاه نشان داده نشده است.
علائم کولیت روده
از اصلی ترین علائم کولیت اولسراتیو می‌توان از :
- خونریزی از رکتوم یا راست روده و گرفتگی عضله یا دردهای شکمی نام برد.
- برخی از افراد ممکن است دچار تب نیز شوند و اشتهایشان را نیز از دست بدهند.
- همان طور که ذکر کردیم کاهش وزن نیز در برخی از انواع کولیت روده رخ خواهد داد.
- در نمونه های وخیم بیماری ممکن است فرد بین ده تا بیست مرتبه در هر شبانه روز دچار اسهال شود.
- همچنین این بیماری می تواند مشکلات دیگری مانند مشکلات چشمی، بیماری‌های کبدی و درد مفاصل را برای فرد ایجاد کند.
در کل هیچ یک از علائمی که نام برده شد به صورت دائمی در فرد دیده نمی شوند و به صورت موقتی اتفاق می‌افتند. بعضی از افراد ممکن است حتی ماه ها و یا سال ها هیچ علائمی را از خود نشان ندهند. تنها در حدود پانزده درصد از افراد مبتلا نیز در تمامی اوقات علائم را از خود نشان می‌دهند.
از دیگر علائم می توان به :
- لرز
- کم آبی بدن
- ورم کردن مفاصل
- التهابات پوستی
- خستگی‌های مفرط
- زخم کانکر یا زخم های کوچک مخصوصی که در دهان رخ می دهند اشاره کرد.
- همچنین دیدن خون در مدفوع نیز که به هیچ عنوان عادی نمی باشد یکی از علائمی است که پس از مشاهده آن حتماً برای شناسایی علت باید به دکتر خون در مدفوع مراجعه کرد.
برای شناسایی علت به وجود آمدن کولیت روده ممکن است دکتر گوارش و کبد بالغین با توجه به سابقه فرد و معاینات فیزیکی که برای فرد انجام می دهد، انواع آزمایش را تجویز کند. این آزمایشات می توانند شامل :
- انواع آزمایش های نمونه برداری از ادرار و مدفوع
- کولونوسکوپی آنم باریوم و آزمایشات خون باشد.
علائم کلی کولیت روده
از علائم کلی در بیماری کولیت روده می توان به ایجاد:
- حساسیت
- افسردگی
- از دست دادن اشتها
- تغییر در عادات روده یا همان افزایش دفع
- ورم کردن بافت روده و یا قرمزی سطح آن
- بروز زخم هایی که ممکن است خونریزی داشته باشند
- همچنین دیدن خون یا مخاط در مدفوع
- و در برخی موارد اسهال و یبوست اشاره کرد.
- همچنین از دیگر علائم کولیت روده می توان به
- سوء هاضمه
- سوزش معده
- ورم
- نفخ
- ریفلاکس معده به مری
- و مشکلات و دردهایی در سیستم گوارش اشاره کرد.
پیشگیری از ابتلا به کولیت روده
همان گونه که ذکر شده رژیم های غذایی نمی توانند سبب گسترش و یا از بین بردن بیماری کولیت روده شوند. اما مواد غذایی که کودکان استفاده می‌کنند، ممکن است در کنترل این بیماری نقش بسزایی داشته باشد. برخی از مواد غذایی سبب بهبود و یا مبتلا نشدن به این بیماری و برخی از مواد غذایی سبب وخیم تر کردن علائم در بدن فرد می شود و باعث می‌شود که علائم تحریک شوند.
کولیت روده در بارداری
زنان باردار مبتلا به کولیت روده اکثرا نوزادان خود را بدون مشکل به دنیا می آورند. اما ممکن است در سه ماه اول بارداری زایمان زودرس و یا سقط جنین و یا عوارضی پس از زایمان رخ دهد. بنابراین به این دلیل که بیماران مبتلا به کولیت روده دچار کمبود مواد غذایی در بدن خود می شوند، این مسئله می تواند برای مادر و نوزاد خطرناک باشد. مادران مبتلا به کولیت حتما باید تحت نظر متخصص زنان و زایمان و در گروه بارداری های پرخطر قرار گیرند و دائما تحت نظر باشند.
برای مطالعه مقاله علت درد مقعد در پریودی چیست؟ + راههای درمان آن کلیک کنید.
عوارض درمان نشدن کولیت زخمی و کولیت روده
کولیت اولسراتیو یا کولیت زخمی، بیماری مادام‌العمر و غیرقابل درمان روده بزرگ است که خطر جانی برای مبتلایان ندارد، اما اگر این التهاب روده‌ای تحت درمان نباشد، عود کرده و عوارض جدی و خطرناکی به دنبال دارد. افراد مبتلا به کولیت زخمی در معرض عوارض زیر قرار می‌گیرند:
- مگاکلون سمی: به گیر کردن گاز داخل روده‌ها می‌گویند که بیشتر در مبتلایان کولیت زخمی شدید دیده می‌شود. احتباس گاز درون روده باعث متورم شدن روده بزرگ شده و ریسک پارگی روده بزرگ، سپتی سمی و شوک را چند برابر می‌کند.
- سوراخ شدن روده: طولانی شدن التهاب و زخم روده بزرگ باعث ضعیف شدن دیواره روده و در نهایت سوراخ شدن دیواره می‌شود. با سوراخ شدن دیواره روده، باکتری و محتویات روده به فضای شکم نشت می‌کنند و عارضه‌ای به نام پریتونیت به وجود می‌آید که التهاب پریتونیوم (صفاق) است. شکم از مایعات پر و متورم می‌شود. نتیجه‌اش هم مسمومیت خون و واکنش التهابی کل بدن به عفونت خواهد بود.
- سرطان روده بزرگ و راست روده: ۵ تا ۸ درصد مبتلایان به بیماری کولیت زخمی حدوداً بیست سال بعد از تشخیص بیماری و جدی نگرفتن درمان به سرطان کلورکتال مبتلا می‌شوند.
- ایجاد لخته خون: احتمال ایجاد لخته خون در بیماران التهاب روده سه برابر بیشتر است که احتمالاً به این دلیل است که التهاب مزمن باعث ایجاد واکنش شیمیایی شده که خون را غلیظ می‌کند و احتمال ایجاد لخته خون بیشتر می‌شود. کم آبی بدن، عدم تحرک برای مدت طولانی، مصرف داروهای استروئیدی، قرص ضد بارداری و عمل جراحی در بیماران مبتلا به کولیت روده خطر ایجاد لخته خون را تشدید می‌کند.
- کلانژیت اسکلروز اولیه یا آسیب‌دیدگی مجاری صفرا
از دیگر عوارض درمان نشدن بیماری کولیت زخمی می‌توان به بی‌اشتهایی، خستگی، کاهش وزن ناخواسته، تپش قلب، کم‌خونی، تب، خونریزی رکتوم، آرتریت، التهاب چشم، پوکی استخوان و حتی افسردگی اشاره کرد.
تشخیص کولیت روده
برای تشخیص این بیماری پزشک متخصص در مورد علائم شما سوال می پرسد. سپس معاینه فیزیکی را انجام داده و در صورت نیاز آزمایش تجویز می کند. آزمایش ها می توانند برای رد کردن احتمال سایر بیماری هایی که علائم مشابهی با بیماری کولیت اولسراتیو دارند، استفاده شوند. از جمله این بیماری ها می‌توان به :
- سندروم روده تحریک پذیر
- بیماری کرون و … اشاره کرد.
از انواع آزمایش هایی که ممکن است دکتر برای شما تجویز کند عبارتند از آزمایش خون که وجود یا عدم وجود عفونت و التهاب را بررسی مورد بررسی قرار می دهد، آزمایش مدفوع که وجود عفونت، گلبول سفید خون و یا وجود خون در مدفوع را بررسی می کند.
همچنین یکی از ابزارهای تشخیصی مهم برای این بیماری کولونوسکوپی می باشد. در این بررسی پزشک با استفاده از یک ابزار باریک که در قسمت ابتدایی سر آن یک منبع نور قرار داده شده است، به بررسی و معاینه بخش داخلی روده بزرگ می پردازد. همچنین در حین انجام کولونوسکوپی در صورت نیاز پزشک معالج می تواند یک نمونه از بخش های غیر طبیعی روده را نمونه برداری کند.
- معاینه کامل شکم
- معاینه مقعدی مفاصل
- و تصویربرداری های پزشکی از جمله مواردی هستند که در هنگام تشخیص کولیت روده مورد نیاز می باشند.
درمان خانگی کولیت روده
درمان کولیت روده به دلیل عدم آگاهی کامل از دلیل بروی کولیت روده، به‌طور کامل امکان‌پذیر نیست و در حقیقت پزشکان تلاش می‌کنند علائم این بیماری را درمان کنند تا کیفیت زندگی وی افزایش یابد و همچنین با کمک به کاهش آسیب‌ها، از پیشرفت این بیماری و تبدیل آن به سرطان، پیشگیری کنند. با این‌حال رژیم غذایی و رژیم لاغری و سبک زندگی سالم میتواند به میزان زیادی در افزایش رضایت فرد از وضعیت جسمانی خود موثر باشد. در ادامه چند روش درمان خانگی کولیت روده را بررسی می‌کنیم.
زنجبیل برای کولیت روده
استفاده از زنجبیل برای کولیت روده بسیار آسان است. در حقیقت لازم است یک چای زنجبیل طبیعی تهیه نمایید. برای این‌کار، زنجبیل را رنده کرده و ۲ قاشق غذاخوری از آن را در یک فنجان آب به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. سپس می‌توانید برای طعم‌دهی از عسل و آب‌لیمو استفاده کنید. این چای را در طول هفته به دفعات میل کنید تا تاثیر زنجبیل برای کولیت روده را مشاهده کنید.
بابونه برای کولیت روده
برای استفاده از خواص بابونه برای کولیت روده، باید چای بابونه کاملا طبیعی تهیه نمایید و از مصرف چای آماده پرهیز نمایید. برای تهیه چای بابونه برای کولیت روده، گل بابونه را به میزان ۳ قاشق چای‌خوری به یک فنجان آب داغ اضافه کرده و اجازه دهید ۱۰ دقیقه بماند. سپس چای خود را از صافی رد کرده و میل نمایید. مصرف این چای ۳ بار در روز توصیه می‌شود. البته نیازی نیست هر روز مصرف گردد، زیرا در صورت مصرف مکرر و طولانی‌مدت بابونه، تاثیرات منفی خواهد داشت. همچنین در صورتی که به بابونه حساسیت دارید، این چای را مصرف نکنید.
درمان‌های گیاهی کولیت روده- درمان خانگی و طب سنتی
در کنار دارو درمانی، برخی هم سراغ شیوه‌های درمان خانگی رفته و به طب سنتی و روش‌های گیاهی متوسل می‌شوند. به کمک طب سوزنی هم می‌توان شدت درد کولیت روده را کاهش داد. تغییر عادات غذایی و سبک زندگی مثل پرهیز از نوشیدنی‌های گازدار و الکلی، نوشیدنی‌های کافئین‌دار کمک بزرگی به رفع و تسکین علائم این بیماری می‌کند. رژیم‌های غذایی کم نمک، کم چربی، بدون لاکتوز و کم فیبر هم باعث بهبود علائم کولیت روده می‌شوند. درمان گیاهی و مصرف دمنوش‌ها به خاطر ترکیبات پلی فنولی که دارند روی بهبود سلامت بدن تأثیر می‌گذارند. وجود آنتی اکسیدان درون پلی فنول‌ها از بدن در مقابل تأثیرات مخرب رادیکال‌های آزاد و مولکول‌های حاوی اکسیژن محافظت می‌کند. روش درمان خانگی، مصرف خوراکی‌های زیر را به مبتلایان کولیت روده تجویز می‌کند:
- پروبیوتیک‌ها: مصرف خوراکی‌های حاوی پروبیوتیک باعث تقویت دستگاه گوارش در مقابل باکتری‌ها می‌شود.
- روغن ماهی: روغن ماهی حاوی ماده ضد التهاب است که برای درمان خانگی التهاب روده بزرگ توصیه می‌شود.
- آلوئه ورا: طرفداران روش درمان خانگی بر تأثیر خاصیت ضد التهابی آب آلوئه ورا روی التهاب روده بزرگ تأکید دارند، البته هنوز شواهد علمی دال بر اثبات این موضوع وجود ندارد.
- زردچوبه: خاصیت ضد التهابی زردچوبه و وجود ترکیب کورکومین در آن هم به تسکین علائم کولیت روده کمک می‌کند.
- جنسینگ: نتایج مطالعات حیوانی نشان می‌دهند که جنسینگ میتواند التهاب را کاهش دهد.
- دانه پسیلیوم: مصرف بذر و پوست این گیاه باعث تحرک روده شده و یبوست را کم می‌کند. در نتیجه، آلودگی و باکتری‌های عامل عفونت را دفع می‌کند.
- بوسولیا: شیره این گیاه باعث کاهش التهاب بدن می‌شود.
- چای بابونه: خاصیت درمانی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی بابونه باعث شده که این گیاه قدمت طولانی در درمان خانگی بیماری‌های مختلف داشته باشد. بابونه التهاب معده را کاهش می‌دهد، نفخ را از بین می‌برد و گرفتگی عضلات روده را برطرف می‌کند. یک قاشق چای‌خوری گل بابونه خشک را به یک لیوان آب جوش اضافه کرده و ده دقیقه استراحت دهید. بعد از صاف کردن، روزی سه بار میل کنید. زیاده‌روی در مصرف بابونه ممکن است عوارض منفی داشته باشد.
- دمنوش زنجبیل: وجود پلی فنول‌هایی مثل شوگائول، زینگرون و جینجرول در زنجبیل کافی است تا آن را به عنوان گیاهی ضد التهاب بشناسیم. مصرف مداوم آن در بلندمدت باعث کنترل علائم بیماری شده و کیفیت زندگی بیمار را ارتقا می‌بخشد. زنجبیل تازه را رنده کنید و دو قاشق از آن را با یک لیوان آب ترکیب کرده و اجازه بدهید که ۱۰ دقیقه بجوشد. می‌توانید این دمنوش را با عسل و آب لیمو میل کنید.
- چای سبز: چای سبز با کاهش میزان مواد شیمیایی، التهاب روده را کم می‌کند.
- دمنوش انیسون: خواص آرام‌بخش انیسون باعث شده که برای درمان مشکلات گوارشی، معده و سندرم روده تحریک‌پذیر تجویز شود. یک قاشق غذاخوری دانه یا پودر انیسون را با دو لیوان آب جوش ترکیب کرده و میل نمایید.
- روغن شاهدانه: وجود امگا ۳ در روغن شاهدانه باعث بهبود کارکرد سیستم ایمنی بدن و رفع التهاب می‌شود.
- آب علف گندم: مصرف این نوشیدنی تأثیری روی بهبود بیماری ندارد، اما درد آن را تسکین می‌دهد.
- کندر: با خنثی کردن واکنش‌های شیمیایی ناشی از التهاب باعث بهبود درد کولیت روده می‌شود.
- نعنا: یکی از گیاهانی که طب سنتی برای درمان روده بزرگ توصیه می‌کند. مصرف برگ تازه نعنا یا دمنوش نعنا هر دو برای درمان روده بزرگ مناسبند.
- گل قاصدک: خاصیت ضد التهابی دارد و برای درمان اختلالات گوارشی مانند کولیت اولسراتیو تجویز می‌شود. می‌توان برگ تازه آن را همراه با سالاد مصرف کرد یا آن را با روغن زیتون پخته و میل کنید.
- رازیانه: بهترین داروی گیاهی برای درمان نفخ و التهاب روده بزرگ است که گاز روده بزرگ را از بین می‌برد.
- عسل سیاه: برای رفع مشکلات روده و درمان نفخ توصیه می‌شود. طب سنتی برای رفع مشکلات روده، مصرف روزانه یک قاشق غذاخوری عسل سیاه با معده خالی را تجویز می‌کند.
طب سنتی روش‌های درمان خانگی با خاکشیر، بارهنگ و شوید را برای بیماران کولیت روده توصیه می‌کند.
- خاکشیر: دو قاشق غذاخوری خاکشیر را با آب جوش ترکیب کرده و روزی دو بار میل کنید. برای رفع اسهال شدید مناسب است.
- بارهنگ: یک قاشق غذاخوری بارهنگ را با یک لیوان آب جوش ترکیب کرده و سه تا ۵ بار در روز میل کنید.
- شوید: سه قاشق غذاخوری شوید را با دو لیوان آب بجوشانید تا اینکه فقط یک لیوان آب باقی بماند. سپس ترکیب را صاف کرده و همراه با عسل میل کنید. مصرف روزی یک تا پنج بار این دمنوش همراه با خاکشیر و بارهنگ برای رفع حالت تهوع، دل‌پیچه و اسهال معجزه می‌کند.
غذاهای تحریک کننده کولیت روده
- میوه هایی که دارای پوست و دانه هستند
- و همچنین سبزیجات خام، انواع آجیل و غلات کامل روده را تحریک کرده و به سختی هضم می‌شوند.
- همچنین لبنیات مانند پنیرهای خامه‌ای، پنیر نرم
- و غذاهای تحریک کننده مانند انواع غذاهای غیرقابل هضم، انواع بستنی و شیرینی و میوه ها نیز تحریک کننده می باشند.
غذاهای قندی، غذایی که دارای چربی های بسیار بالایی هستند مانند :
- روغن نارگیل
- کره
- خامه
- و همچنین نوشیدنی های حاوی کافئین
- الکل
- و غذاهای پرادویه از غذاهای تحریک کننده روده می باشند.
غذاهایی که افراد مبتلا به بیماری می توانند مصرف کنند
میوه های مفید برای کولیت روده
میوه هایی مانند :
- طالبی
- خربزه
- موز
- میوه های پخته
و همچنین پروتئین های کم چرب مانند :
- گوشت سفید مرغ
- تخم مرغ
- سویا
غلات تصفیه شده مانند:
- سیب‌زمینی
- نان‌های بدون گلوتن
- پاستا بدون سبوس
- برنج سفید
- و سبزیجات کاملا پخته شده و بدون دانه
همچنین سبزیجات بدون دانه مانند :
- خیار
- سیب زمینی
- مارچوبه
- کدو حلوایی
- و همچنین مکمل های خوراکی می توانند از مواد غذایی باشند که افراد دارای کولیت روده می توانند مصرف کنند.
سؤالات متداول شما
برای درمان انواع کولیت باید به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
متخصص گوارش و متخصص بیماری‌های معده و روده بهترین گزینه برای درمان کولیت است که باید مراجعه کنید.
چه زمانی باید برای درمان کولیت به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائمی مثل درد شکمی، خون در مدفوع، اسهال بدون درمان، اسهال خونی و تب بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. کولیت درمان ندارد، اما شناسایی و تشخیص به موقع آن بسیار در کنترل بیماری مؤثر است.
آیا بیماری کولیت خطرناک است؟
کولیت اولسراتیو بیماری مادام‌العمری است که درمان ندارد، اما قابل کنترل است. هرچند که کولیت خطر جانی ندارد، اما بیماری جدی است که میتواند عوارض خطرناکی داشته باشد به خصوص اگر درمان درست به موقع انجام نگیرد.
آیا بیماری کولیت محدودیت سنی دارد؟
کولیت اولسراتیو بیشتر جوانان بین ۱۸ تا ۳۰ سال یا افراد بالای ۵۰ سال را درگیر می‌کند. ابتلا به کولیت سن خاصی ندارد، اما معمولاً پیش از ۳۰ سالگی شروع می‌شود و در برخی هم بعد از ۶۰ سالگی پیشروی می‌کند. ابتلای جوانان کم سن و سال به کولیت اولستراتیو بیشتر به عوامل ژنتیکی نسبت داده می‌شود.
درمان خانگی بیماری کولیت چیست؟
شوید، خاکشیر و بارهنگ سه درمان خانگی پرطرفدار برای بیماری کولیت هستند که خاصیت ضدالتهابی دارند.
تفاوت بیماری کرون و کولیت چیست؟
بیماری کرون میتواند قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش را مبتلا کند، اما کولیت صرفاً محدود به روده بزرگ است.
التهاب در کولیت پیوسته و کل روده بزرگ را می‌پوشاند، اما در بیماری کرون، التهاب پیوسته نیست و قسمت‌های از دستگاه گوارش سالم هستند.
بیماری کرون کل دستگاه گوارش را درگیر کرده، اما کولیت صرفاً در داخلی‌ترین لایه روده روی می‌دهد.
بیماری کرون، عوارضی مثل کیسه صفرا و مشکلات پوستی دارد در حالی که کولیت ریسک پوکی استخوان را بیشتر می‌کند و در بلندمدت باعث سرطان روده بزرگ می‌شود.
بیماران کرون کمبود ویتامین B و D دارند، اما مبتلایان به بیماری کولیت کمبود آهن دارند.
اسهال خونی نشانه کولیت روده است؟
اسهال همراه با خونریزی یا همان اسهال خونی و مشاهده خون در مدفوع از نشانه‌های کولیت است.
تفاوت کولیت روده با سندروم روده تحریک‌پذیر چیست؟
بیماری التهابی روده و سندروم روده تحریک پذیر دو بیماری بلندمدت با نشانه‌های مشابه درد شکمی و تغییر اجابت مزاج هستند. هر دو به‌صورت متناوب ظاهر می‌شوند، اما دلایل و درمانشان باهم تفاوت دارد. التهاب روده که شامل بیماری کرون و کولیت زخمی می‌شود نوعی بیماری خود ایمنی است که نتیجه‌اش التهاب و زخم دستگاه گوارش است، اما سندرم روده تحریک‌پذیر به خاطر مشکلات گوارشی و حساسیت بالای روده‌ها به وجود می‌آید. التهابات کولیتی با دارو کم می‌شوند، اما برای درمان سندرم روده تحریک‌پذیر، تغییر عادات غذایی و سبک زندگی بهترین گزینه است.
درد شکم چه زمانی نشانه کولیت است؟
از نشانه‌های کولیت و التهاب روده بزرگ که از رکتوم شروع شده و بالا می‌آید عبارتند از اسهال خونی، کرمپ شکمی و شکم درد.
خونریزی از مقعد نشانه کولیت است؟
دفع مدفوع همراه با خون تیره که با عنوان خونریزی از مقعد شناخته می‌شود از نشانه‌های التهاب روده بزرگ و کولیت است.
کولیت باعث ایجاد بواسیر می‌شود؟
پروکتیت اولسروز عوارض بسیار کمی دارد، اما سوزش شدید ناحیه مقعد و راست روده ممکن است باعث هموروئید یا همان بواسیر به عنوان عوارض کولیت شود.
فرق بیماری پولیپ با کولیت روده چیست؟
معمولاً افرادی که به بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو مبتلا می‌شوند بیشتر در معرض خطر پولیپ روده بزرگ قرار دارند. پولیپ‌های التهابی را پسودوپولیپ هم می‌گویند که به سرطان تبدیل نمی‌شود، اما عدم توجه به درمان کولیت روده در بلندمدت باعث سرطان روده بزرگ می‌شود.
کولیت زخمی باعث سرطان روده می‌شود؟
ابتلا به کولیت زخمی لزوماً به معنای این نیست که سرطان روده بزرگ می‌گیرید، اما ریسک ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهد. کولیت زحمی، بیماری مزمن التهاب روده است که روی جداره داخلی رکتوم و روده بزرگ تأثیر می‌گذارد و اگر در بلندمدت درمان نشود به سرطان روده ختم خواهد شد.
دیورتیکولیت همان کولیت است؟
به التهاب دیورتیکول‌های جدار روده دیورتیکولیت (Diverticulitis) می‌گویند که برجستگی‌های کوچکی در دیواره روده ظاهر می‌شوند. کولیت اولسراتیو، اما بیماری التهابی روده است که باعث التهاب، تورم و زخم در دیواره روده بزرگ می‌شود.
