بیماری ام اس یکی از بیماری های سیستم عصبی است که به دلیل از دست رفتن پوشش محافظتی سلول های عصبی مغز رخ می دهد. این بیماری بیشتر در سن، 20، 30 یا 40 سالگی تشخیص داده می شود. این بیماری علائم مختلفی را به دنبال دارد و می تواند جزء بیماری های پیشرونده محسوب شود. یعنی روز به روز علائم بیماری ام اس شدید و شدیدتر می شوند و می توانند دغدغه های زیادی را برای افراد به وجود بیاورند.
در ادامه این مقاله قصد داریم در رابطه با علائم بیماری ام اس در زنان، جزئیات این بیماری و نحوه درمان و تجهیزات کمک درمانی بیماران ام اس صحبت کنیم.
بیماری ام اس چیست؟
بیماری ام اس، یکی از بیماری هایی است که متاسفانه می تواند مغز و نخاع را درگیر کند. طبق علم پزشکی، این بیماری زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به پوشش محافظ سلول های عصبی، حمله می کند. در این زمان، غلاف میلین سلول های عصبی در مغز، عصب بینایی، نخاع و … آسیب می بینند و از بین می روند.
بیماری ام اس، جزء بیماری های مادام العمر شناخته می شود. یعنی علائم این بیماری ممکن است در طی زمان کاهش پیدا کنند و یا کنترل شوند؛ اما هیچ گاه این بیماری درمان نخواهد شد. متاسفانه، بیماری ام اس می تواند اختلالات مختلفی را در بدن افزایش به وجود بیاورد. به همین خاطر، گاهی افرادی که دارای این بیماری هستند، قادر به انجام امور روزمره خودشان نیز نخواهند بود.
غلاف میلین آسیب دیده در ام اس و تاثیر آن بر روی سلامتی بدن
همانطور که اشاره کردیم، در بیماری ام اس غلاف میلین روی سلول های عصبی از بین می روند. غلاف میلین یک پوشش محافظتی برای سلول های عصبی به شما می رود که باعث انتقال پیام های عصبی با سرعت بیشتر می شود. در اثر افزایش سن، ممکن است که غلاف میلین از بین برود و کار خود را به درستی انجام ندهد.
اما در صورتی که بخشی از غلاف میلین بر اثر بیماری ام اس، از بین برود، تخریب غلاف نیز سریع تر اتفاق می افتد. به طوری که افراد دارای این بیماری، با افزایش سن شاهد افزایش علائم بیماری خودشان نیز می باشند. با توجه به اینکه غلاف میلین سلول های عصبی افراد دارای بیماری ام اس، از بین می روند؛ سرعت انتقال سیستم عصبی در افراد دارای این بیماری بسیار کندتر خواهد شد.
آیا بیماری ام اس کشنده است؟
شاید برای بسیاری از افراد این سوال مطرح شود که آیا بیماری ام اس کشنده است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم خود این بیماری، جزء بیماری های کشنده محسوب نمی شود. چرا که معمولا با کمک درمان و کنترل این بیماری، می توان تخریب غلاف میلین را کنترل کرد و از حاد شدن این بیماری نیز جلوگیری کرد.
در حال حاضر، بیماران زیادی وجود دارند که حتی با داشتن ام اس، تا سال های سال زندگی کرده اند و فعالیت های فرهنگی و اجتماعی مختلفی را انجام داده اند. البته اگر بیماری ام اس به درستی معالجه و کنترل نشود، احتمال اینکه باعث بروز مرگ شود، وجود دارد.
بیماری ام اس از چه سنی شروع می شود؟
یکی از سوالات رایجی که در رابطه با بیماری ام اس وجود دارد این است که بیماری ام اس از چه سنی شروع می شود؟ به طور کلی، این بیماری ممکن است در هر سنی در بدن بانوان و آقایان پدیدار شود و هیچ محدودیتی از لحاظ سن برای این بیماری وجود ندارد.
معمولا این بیماری معمولا در سنین جوانی پدیدار می شود و متاسفانه، برخی از افراد بالای 20 سال در معرض خطر ابتلا به ام اس هستند. آمارها نشان می دهند که از سن 20 سالگی به بعد، بیماری ام اس در افراد تشخیص داده می شود.
علت به وجود آمدن بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS)
متاسفانه تا به امروز، نه علت به وجود آمدن بیماری ام اس به طور دقیق مشخص شده است، نه نحوه درمان این بیماری! پس در رابطه با پاسخ علت به وجود آمدن بیماری ام اس چیست؟، اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. اگرچه برخی از منابع، برخی از عوامل را تحریک کننده این بیماری می شناسند که در ادامه به برخی از این عوامل اشاره می کنیم.
- کمبود ویتامین دی
اگرچه به طور دقیق ارتباط میان کمبود ویتامین دی و ابتلا به بیماری ام اس مشخص نشده است. اما مطالعات مختلفی وجود دارند که نشان می دهند، کمبود ویتامین دی می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری گردد.
البته این مطالعات بیشتر در این زمینه تحقیق کرده اند که اگر ویتامین دی فرد مبتلا به ام اس، کمتر باشد، احتمالا علائم بیشتری را تجربه می کند.
- داشتن اضافه وزن
یکی دیگر از ریسک فاکتورهایی که می تواند بر روی ابتلا به بیماری ام اس تاثیر بگذارد، داشتن اضافه وزن است. افرادی که دارای اضافه وزن می باشند، معمولا شاهد رشد سریع تر علائم بیماری ام اس در خودشان هستند. جالب است که بدانید افراد دارای بیماری ام اس به دلیل کم تحرکی، با چاقی و اضافه وزن نیز مواجه می شوند که این موضوع اصلا برای آن ها خوشایند نیست.
از طرف دیگر، افرادی که دارای اضافه وزن هستند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ام اس قرار دارند.
- کشیدن سیگار
برخی از مطالعات نشان می دهند، افرادی که مبتلا به بیماری ام اس هستند و سیگار می کشند، شاهد رشد سریع تر این بیماری هستند.
- جنسیت زن
متاسفانه، خطر ابتلا به بیماری ام اس، در زنان بیشتر از مردان است. به طوری که مشخص شده است زنان سه برابر بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به بیماری MS قرار دارند.
- داشتن سابقه خانوادگی
خطر ابتلا به بیماری MS در جمعیت عمومی حدود نیم درصد می باشد. ولی اگر یکی از والدین، برادر و یا خواهر فرد مبتلا به بیماری ام اس باشند، خطر ابتلا برای دیگر اعضای خانواده به این بیماری به نزدیک 1 درصد می رسد.
- داشتن بیماری های خاص
در صورتی که فرد دارای سابقه بیماری های خود ایمنی تیروئید، کم خونی خطرناک، دیابت نوع 1، بیماری های التهابی روده، پسوریازیس و … باشد، احتمال ابتلا به بیماری ام اس در آن افزایش پیدا خواهد کرد.
روش تشخیص بیماری MS
تا به امروز، هیچ آزمایش مشخصی در رابطه با تشخیص بیماری ام اس روی کار نیامده است. برای تشخیص این بیماری، لازم است که افراد ابتلا در رابطه با علائم بیماری ام اس، اطلاعات کافی کسب کنند که در این مقاله به آن ها اشاره کردیم. در صورتی که علائم توضیح داده شده در بدن افراد پدیدار شدند، نیاز است که حتما به پزشک مراجعه شود تا با انجام معاینات مختلف، این بیماری تشخیص داده شود.
با توجه به اینکه در این بیماری، ضایعات مختلفی در اثر تخریب میلین ها به وجود می آیند، می توان با تصاویر ام آر آی، تا حد زیادی بیماری ام اس را تشخیص داد. معمولا در تصاویر ام آر آی افرادی که دارای این بیماری می باشند، ضایعات سفید رنگ در کنار نخاع، سلول های عصبی و … وجود دارند.
بنابراین، در صورتی که احساس می کنید علائم بیماری MS را تجربه می نمایید، بهتر است که به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید و علائم خود را شرح دهید.
نحوه درمان این بیماری چگونه است؟
در حال حاضر، روش درمانی خاصی برای بیماری ام اس وجود ندارد. افرادی که می خواهند اقدام به درمان ام اس کنند، باید سبک زندگی خود را تغییر دهند. غذاهای سالم بخورند، ورزش کنند و مراقبت های روزانه انجام دهند. خوشبختانه، امروزه می توان با مصرف داروهای مختلف که به روز و آپدیت شده هستند، از پیشرفت بیماری ام اس جلوگیری کرد.
علائم بیماری ام اس با تنوع بالایی که دارند، می توانند باعث ایجاد برخی از محدودیت ها در زندگی افراد شوند. ولی افرادی که علم کافی در رابطه با این علائم داشته باشند، می توانند کارهای روزمره خود را انجام دهند و برای کنترل علائم خودشان، از داروهای تجویز شده استفاده کنند.
داشتن تغذیه مناسب، مصرف مداوم از آنتی اکسیدان ها، کاهش وزن، داشتن ویتامین دی کافی و … از جمله روش هایی هستند که می توانند به بهبود بیماری ام اس کمک کنند. تقریبا همه افراد دارای بیماری MS، با داشتن برنامه های تغذیه ای و ورزشی مناسب، می توانند تا سال های سال با این بیماری زندگی کنند و از زندگی خودشان نیز لذت ببرند.
علائم بیماری MS در زنان و مردان
علائم بیماری ام اس در زنان و مردان، یکی از بهترین روش ها برای تشخیص این بیماری محسوب می شود. علائم این بیماری می توانند بسته به نوع بیماری فروکش کننده، عود کننده و … باشند. از این رو گاهی ممکن است این علائم وجود داشته باشند و گاهی نیز احتمال کاهش این علائم وجود دارد. از جمله علائم بیماری ام اس در زنان و مردان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
لازم به توضیح است که علائم این بیماری ممکن است از فرد به فرد دیگر متفاوت باشند. همچنین، این امکان وجود دارد که این علائم فقط مربوط به بخشی از بدن شوند.
- ایجاد خستگی در بدن
- مشکل در راه رفتن
- ایجاد مشکلات بینایی، مانند تاری دید
- بروز مشکلات کنترل مثانه
- احساس بی حسی در بخش های مختلف بدن
- احساس گزگز در قسمت های مختلف بدن
- سفتی و یا اسپاسم عضلانی (گرفتگی های عضلات)
- ایجاد مشکلات در تعادل و هماهنگی اندام های مختلف
- مشکلات مربوط به تفکر
- بروز مشکل در هنگام تمرکز و یادگیری
- عدم امکان انجام برنامه ریزی برای افراد
تجهیزات کمک درمانی بیماری ام اس
بیماری ام اس از جمله بیماری های رایج سیستم عصبی است که متاسفانه، علائم مختلفی دارد. این بیماری قابل درمان نبوده و فقط می توان آن را با کمک یک سری از روش ها و تجهیزات کمک درمانی بیماران ام اس کنترل کرد.
استفاده از تجهیزات کمک درمانی بیماران ام اس، به افرادی که دارای این بیماری هستند کمک می کنند تا بتوانند راحت تر امور زندگی خودشان را انجام دهند. این تجهیزات برای افرادی که پرستار افراد دارای این بیماری هستند، نیز کمک خواهند کرد. در ادامه به چند نمونه از تجهیزات کمک درمانی بیماری ام اس اشاره می کنیم.
گیت ترینر
گیت ترینرها یکی از انواع تجهیزات کمک درمانی بیماران ام اس شناخته می شوند. این محصولات مانن واکرها می باشند و امکان ایستادن و راه رفتن را برای افرادی که دارای بیماری ام اس هستند، فراهم می کنند. گیت ترینرها با تنوع بسیار زیادی به تولید می رسند و می توانند بسته به نیاز بیماران، خریداری شوند و مورد استفاده قرار گیرند.
افراد دارای بیماری ام اس که قادر به حرکت کردن نمی باشند، می توانند با کمک گیت ترینرها به راحتی در منزل خودشان حرکت کنند.
تیلت تیبل
تیلت تیبل یکی از تجهیزات کمک درمانی برای بیماری ام اس شناخته می شود. درمان بیماری ام اس با کمک تیلت تیبل امکان پذیر است؛ چرا که با کمک این نوع تخت، می توان علائم ناشی از بی حس شدن اندام ها را کاهش داد.
تیلت تیبل مانند یک تخت ایستاده است. فردی که دارای بیماری ام اس می باشد، بر روی تیلت تیبل می خواهید و با کمک یک سری ابزارهای ایمنی، به تخت بسته می شود. سپس، تیلت تیبل به تدریج از حالت افقی به حالت عمودی حرکت می کند. این موضوع باعث می شود که افراد کم توان حرکتی به دلیل جاذبه زمین، با افزایش استقامت عضلات خودشان مواجه شوند.
ایزی استند
ایزی استند یا دستگاهی برای ایستادن آسان، از جمله دستگاه هایی است که می تواند برای بیماران مبتلا به ام اس مورد استفاده قرار گیرد. افرادی که به علت ضعف عضلات قادر به ایستادن نیستند، می توانند از ایزی استند استفاده کنند.
دستگاه ایزی استند مانند همه تجهیزات کمک درمانی ام اس، دارای تنوع بالایی می باشد. بهترین نمونه از این دستگاه ها، دستگاه هایی هستند که دارای چرخ نیز می باشند تا امکان حرکت بیمار را فراهم کنند. استفاده از دستگاه ایزی استند برای افراد مبتلا به بیماری ام اس، سبب می شود که اندام های تحتانی و فوقانی این بیماران، تقویت شوند.
استندینگ برد
یکی دیگر از تجهیزات کمک درمانی بیماری ام اس، استندینگ است. این وسیله برای ایستادن راحت تر بیماران مبتلا به ام اس مورد استفاده قرار می گیرد و معمولا دارای یک میز نیز می باشد. افرادی که نیاز به ایستادن برای انجام کارهای خودشان را دارند، می توانند اقدام به خرید میز استندینگ کنند. استندینگ ها باید دارای مقاومت بالایی باشند تا به راحتی افراد دارای بیماری ام س، به آن ها تکیه کنند.
صندلی انتقال بیمار
صندلی انتقال یکی از تجهیزات کمک درمان بیماری ام اس شناخته می شود. این صندلی می تواند با تنوع بسیار زیادی در بازار کشور ایران وجود داشته باشد و به فروش برود. به طور مثال، برخی از این صندلی ها فقط مانند ویلچر هستند و برای انتقال بیماران مورد استفاده قرار می گیرند. اما برخی از آن ها، برای استفاده در حمام و یا سرویس بهداشتی نیز مناسب می باشند.
صندلی انتقالی که دارای کاربری های مختلفی باشد، به راحتی می تواند به افرادی که دارای بیماری ام اس هستند، کمک کند.
بالابر بیمار
یکی از تجهیزات کمک درمانی بیماران ام اس، به خصوص برای افرادی که به فرم شدید این بیماری مبتلا شده اند، بالابرها می باشند. بالابر بیماران از یک بخش ایمن برای نشستن بیمار تشکیل شده اند. در صورت نیاز، بیمار بر روی این قسمت می نشیند و سپس با کمک یک ابزار قوی، بیمار به سمت بالا هدایت می شود.
این دستگاه می تواند برای جابجا کردن بیمار از روی زمین به روی تخت مورد استفاده قرار گیرد. داشتن ایمنی بالا، کیفیت خوب و مقاومت بسیار عالی، از جمله ویژگی های یک بالابر بیمار خوب می باشد.
موگو
موگو یکی دیگر از تجهیزاتی است که می تواند برای افراد دارای بیماری ام اس مورد استفاده قرار گیرد. موگو مانند گیت ترینر بوده و امکان پیاده روی را برای افرادی که کم توان هستند و قادر به تکان دادن پاهای خودشان نمی باشند، فراهم می کند. موگو با تنوع بالایی در بازار کشور ایران وجود دارد. بهتر است که موگو مقاومت بالایی داشته باشد و بتواند به راحتی بر روی سطوح هموار و صاف حرکت کند.
جمع بندی نهایی
در این مقاله در رابطه با بیماری ام اس و جزئیات این بیماری صحبت کردیم. تجهیزات کمک درمانی بیماران ام اس، به همراه داروهای تجویز شده، جلسات فیزیوتراپی و … می توانند به افراد دارای این بیماری کمک کنند تا بیماری خود را کنترل نمایند.
بسیاری از افرادی که دارای این بیماری هستند، هم فعالیت های اجتماعی خوبی دارند و هم می توانند کار کنند. بنابراین، در اکثر موارد داشتن بیماری ام اس، به معنای محدودیت نیست!
