زمانی که نخاع افراد آسیب می‌بیند، حرکت برای آن‌ها سخت خواهد بود و یا نمی‌توانند کوچک‌ترین حرکتی داشته باشند. افرادی که مبتلا به بیماری ضایعه نخاعی هستند، باید به مرور زمان بتوانند راه بروند و به مشکل خود غلبه کنند. راه رفتن ضایعه نخاعی با راه‌های مختلفی امکان‌پذیر بوده که یکی از مهم‌ترین آن‌ها فیزیوتراپی است. اگر نخاع شما آسیب ببیند، نمی‌تواند پیام‌ها را دریافت کند و از این طریق در حرکت افراد اختلال به وجود خواهد آمد. در ادامه مطلب قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم و راه‌های درمانی را برای شما شرح دهیم؛ پس تا انتهای مطلب دنبال‌کننده ما باشید.
ضایعه نخاعی چه علائمی دارد؟
قبل از اینکه به بررسی راهکارها برای راه رفتن ضایعه نخاعی بپردازیم، اجازه دهید علائم مربوطه را با شما به اشتراک بگذاریم که فهرست زیر به خوبی نشان‌دهنده این موضوع است:
- فرد به اختلالات حسی و مشکلات حرکتی دچار میشود.
- درد شدیدی حس می‌کند.
- بازتاب‌ها یا رفلکس‌ها تشدید پیدا می‌کنند.
- فرد با اختلالاتی همچون مشکلات ادراری و احشایی روبه‌رو میشود.
- دستگاه تنفسی افراد با اختلال مواجه میشود.
- در عملکرد جنسی افراد نقص به چشم می‌خورد.
- همچنین اگر افراد در وضعیت ایستاده قرار بگیرند، احتمال افت فشار خون وجود خواهد داشت.
- افزایش آمبولی ریه از دیگر علائمی است که می‌توانیم از ضایعه نخاعی نام ببریم.
- بدن نمی‌تواند به خوبی به تنظیم دما بپردازد.
- عفونت ادراری، زخم‌های بستر یا فشاری از دیگر علائم موجود به حساب می‌آیند.
- مشکلات روحی، سندروم اضافه وزن، اختلالات عضلانی و مفصلی از دیگر علائم هستند.
- فرد ممکن است یبوست داشته باشد و در اجابت مزاج با مشکل مواجه شود.
برای راه رفتن ضایعه نخاعی چه راهکاری وجود دارد؟
زمانی که بیماران دچار آسیب‌های حرکتی می‌شوند، باید هر چه سریع‌تر نسبت به درمان اقدام کنند. یکی از رایج‌ترین راهکارهای درمانی که پیش روی این افراد قرار گرفته، فیزیوتراپی است. با کمک فیزیوتراپی می‌توان به بازیابی توانایی‌های افراد پرداخت. اهداف مختلفی پشت استفاده از فیزیوتراپی وجود دارند که در یک نگاه کلی در لیست زیر جای می‌گیرند:
- با فیزیوتراپی استقلال بیمار افزایش پیدا می‌کند.
- می‌توان عضلات اندام‌های تحتانی را تقویت کرد و از این طریق باعث افزایش توانایی آن‌ها در راه رفتن شد.
- تعادل و همچنین الگوی راه رفتن با کمک فیزیوتراپی بسیار بهبود پیدا می‌کنند.
- حرکت اندام فوقانی تا مقدار بسیار زیادی بهبود می‌یابد.
پزشکان برای راه رفتن ضایعه نخاعی انواع تمرین‌ها را ارائه می‌دهند. بیمار باید با پشتکار خود از این تمرین‌ها نهایت بهره را ببرد. در یک نگاه کلی می‌توانیم از تمرین‌های مهم فیزیوتراپی به فهرست زیر اشاره کنیم:
- یکی از مهم‌ترین تمرینات، مربوط به دامنه حرکتی افراد است. این تمرینات غیرفعال هستند و برای مفاصل و اندام‌های فلج به کار می‌روند.
- برای مفاصل غیر فلج نیز تمریناتی در نظر گرفته می‌شوند.
- برای اینکه بیمار بتواند توانایی حرکت در اندام فوقانی را دوباره پیدا کند، استفاده از تجهیزات تایروموشن به آن‌ها پیشنهاد میشود.
- برای جابه‌جایی و همچنین انتقال وزن انواع آموزش‌ها و تمرینات به بیمار داده می‌شوند.
- برای اینکه به صورت آگاهانه عضلات فلج را حرکت داد، باید از بیوفیدبک بهره برده شود.
- به منظور تقویت و انقباض عضلانی به تحریک الکتریکی یا FES نیاز است.
- همچنین به منظور کاهش درد نیز از US، TENS و گرما درمانی استفاده میشود.
استفاده از بریس پیش برنده
به منظور راه رفتن ضایعه نخاعی می‌توان از بریس پیش برنده استفاده کرد. با کمک این بریس‌ها می‌توان باعث شد اندام‌های تحتانی به حرکت در بیایند. به عنوان مثال وقتی کشش ران اتفاق بیفتد، از طرف دیگر می‌تواند باعث چرخش ران نیز شود. بیماران می‌توانند با کمک این بریس‌ها به زندگی مستقل دوباره خود برگردند. به مرور زمان بریس‌ها نیز پیشرفت زیادی به خود دیده‌اند. به گونه‌ای که دارای مفصل قفل کننده زانو و مفصل ران هستند. همچنین بریس‌های جدید یک صفحه مخصوص برای لگن و قفسه سینه دارند. این بریس‌ها دارای سیستم کابلی هستند و الگوی راه رفتن بیماران را تا حد بسیار زیادی افزایش می‌دهند و بهبود می‌بخشند. بر اساس آمارهای به دست آمده بیماران ضایعه نخاعی توانسته‌اند نتایج قابل‌قبولی را از خود بعد از به کار بردن این بریس‌ها نشان دهند. همچنین این بریس‌ها می‌توانند عملکرد سیستم عضلانی بیمار را تحریک کنند.
آیا برای راه رفتن ضایعه نخاعی می‌توان در خانه اقدام کرد؟
همان‌طور که اشاره کردیم راه رفتن ضایعه نخاعی با کمک فیزیوتراپی امکان‌پذیر است. حالا سؤالی که پیش می‌آید این است آیا می‌توان در خانه صفر تا صد تمرین‌ها را انجام داد یا خیر؟ در ابتدا باید بگوییم از آنجایی که آسیب‌های نخاعی شدید هستند، معمولاً زمان درمان نیز طولانی خواهد بود. هر چند عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند بر کوتاه یا بلند شدن زمان درمان تأثیرگذار باشند که از جمله آن‌ها می‌توانیم به شدت و سطح آسیب نخاعی اشاره داشته باشیم. آسیب‌های نخاعی باعث از دست دادن توانایی‌های مربوط به حرکات می‌شوند و ممکن است در دیگر اندام‌های بدن نیز اختلال ایجاد کنند؛ از این رو می‌توان در خانه نیز از تمرین‌های فیزیوتراپی برای درمان این افراد بهره برد. کادر درمان می‌توانند در خانه بیمار حضور پیدا کنند و به پیاده‌سازی اهداف زیر بپردازند:
- عملکردهای حرکتی و حسی افراد باید افزایش پیدا کنند و به بیشترین مقدار خود برسند.
- آسیب‌دیدگی افراد ممکن است عوارض زیادی داشته باشد. افراد کادر درمان در خانه فرد حضور پیدا می‌کنند تا بتوانند از این طریق عوارض را کاهش دهند.
- پزشکان و پرستاران به افراد کمک می‌کنند تا بتوانند دوباره به زندگی عادی و روزمره خود برگردند.
از جمله ورزش‌هایی که این افراد در خانه انجام می‌دهند شامل ورزش‌های قدرتی، تمرینات مربوط به راه رفتن، تمرین‌های انعطاف‌پذیری و ورزش‌های ایروبیک می‌شوند.
سخن آخر
در این مطلب به بررسی راه رفتن ضایعه نخاعی پرداختیم. ضایعه نخاعی از راه رفتن افراد جلوگیری می‌کند و زندگی آن‌ها را دچار اختلال می‌کند. برای اینکه افراد بیمار بتوانند دوباره قوه راه رفتن خود را باز یابند، باید از راهکارهای مختلف استقبال کنند. یکی از مناسب‌ترین راهکارها استفاده از فیزیوتراپی است. اهداف گوناگونی پشت تمرین درمانی وجود دارند که در این مطلب سعی کردیم مهم‌ترین آن‌ها را برای شما نام ببریم. همچنین بیماران می‌توانند از این تمرین‌ها در خانه نیز بهره ببرند.
